Masz wideorejestrator? Możesz mieć problem! Nowy zakaz wchodzi w życie – nawet zdjęcia samochodów mogą być karalne

Zakaz fotografowania strategicznych obiektów wchodzi w życie

Od czwartku 17.04.2025 roku obowiązuje rozszerzony zakaz fotografowania i filmowania obiektów o znaczeniu dla bezpieczeństwa państwa. Nowe przepisy obejmują m.in. mosty, tunele i wiadukty na drogach o znaczeniu obronnym, wojskowe porty morskie, elementy infrastruktury łączności, a także obiekty Narodowego Banku Polskiego i BGK.

W dobie narastającego zagrożenia hybrydowego oraz działań sabotażowych, Polska – wzorem innych państw NATO – zdecydowała się na wzmocnienie ochrony infrastruktury krytycznej.

Jak wyjaśnił generał Wiesław Kukuła, zakaz dotyczy przede wszystkim celowego rejestrowania wrażliwych elementów – np. systemów obronnych czy antydronowych. Od teraz, kierowcy wjeżdżający na teren jednostek wojskowych będą zobowiązani do wyłączenia wideorejestratorów. Szef Sztabu Generalnego zapewnia, że nowe przepisy nie są wymierzone w zwykłych obywateli, ale mają ograniczyć ryzyko wykorzystania takich nagrań w działaniach wywiadowczych lub sabotażowych.

Wprowadzone w 2024 roku zmiany prawne zaostrzyły przepisy dotyczące zakazu fotografowania, filmowania oraz udostępniania wizerunku obiektów uznanych za kluczowe dla bezpieczeństwa narodowego. Skutki tych regulacji odczuwalne są nie tylko dla profesjonalistów w dziedzinie bezpieczeństwa, ale także dla środowiska motoryzacyjnego.

Podstawa prawna. Ustawa i rozporządzenia

Kluczowe znaczenie mają tu następujące akty prawne

• Ustawa z dnia 29 sierpnia 2002 r. o ochronie osób i mienia (Dz.U. 2023 poz. 465) – w znowelizowanej wersji rozszerzono katalog obiektów objętych ochroną i wprowadzono możliwość ustanowienia stref zakazu rejestracji wizualnej.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 listopada 2024 r. w sprawie wykazu infrastruktury krytycznej (Dz.U. 2024 poz. 1256) – określa, które obiekty (np. jednostki wojskowe, elektrociepłownie, centra zarządzania ruchem, mosty o znaczeniu strategicznym) nie mogą być fotografowane ani filmowane.
• Kodeks wykroczeń, art. 54 oraz art. 143 – przewidują kary grzywny za naruszenie zakazów porządkowych lub fotografowanie bez zezwolenia.

Poniżej prezentujemy zaktualizowana treść dotyczącą zakazu fotografowania obiektów ważnych

Art. 616a. - [Zakaz fotografowania obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa lub obronności państwa] - Obrona Ojczyzny.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2024.248 t.j.Akt obowiązujący

Wersja od: 19 marca 2025 r.

Art. 616a. [Zakaz fotografowania obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa lub obronności państwa]

1. Zakazuje się, bez zezwolenia, fotografowania, filmowania lub utrwalania w inny sposób obrazu lub wizerunku:

1) obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa lub obronności państwa, obiektów resortu obrony narodowej nieuznanych za obiekty szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa, obiektów infrastruktury krytycznej, jeżeli zostały oznaczone znakiem graficznym wyrażającym ten zakaz, zwanym dalej "znakiem zakazu fotografowania";

2) osób lub ruchomości znajdujących się w obiektach, o których mowa w pkt 1.

2. Zakazu, o którym mowa w ust. 1, nie stosuje się, jeżeli czynności wymienione w tym przepisie są wykonywane w ramach ochrony obiektów, o których mowa w ust. 1 pkt 1.

3. O oznaczeniu obiektu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, znakiem zakazu fotografowania decyduje organ właściwy w zakresie ochrony tego obiektu, uwzględniając zagrożenia dla bezpieczeństwa obiektu.

4. Obiekty objęte zakazem, o którym mowa w ust. 1, oznacza się znakiem zakazu fotografowania w sposób i w miejscach zapewniających widoczność tych znaków dla osób postronnych. Oznaczenia obiektu dokonuje podmiot władający obiektem.

5. Zezwolenia na fotografowanie, filmowanie lub utrwalanie w inny sposób obrazu obiektów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, wizerunku osób lub ruchomości, o których mowa w ust. 1 pkt 2, udziela organ, o którym mowa w ust. 3, mając na uwadze konieczność zapewnienia bezpieczeństwa obiektu oraz interes bezpieczeństwa i obronności.

6. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, tryb oraz terminy wydawania zezwoleń, o których mowa w ust. 5, oraz wzór znaku zakazu fotografowania, sposób jego uwidocznienia, utrwalenia i rozmieszczenia w lub na obiektach, o których mowa w ust. 1 pkt 1, mając na uwadze zapewnienie sprawności postępowania oraz jednoznaczności, widoczności i czytelności zakazu w lub na obiekcie.

Motoryzacja na celowniku – wideorejestratory, vlogi i zdjęcia

Zakaz ten wchodzi w bezpośredni konflikt z codzienną praktyką kierowców, zwłaszcza w kontekście używania wideorejestratorów samochodowych. Rejestratory montowane na przednich szybach, często nagrywające w pętli, mogą przypadkowo uchwycić chroniony obiekt – np. most, jednostkę wojskową czy wjazd na teren stacji transformatorowej.

Zgodnie z obecnymi interpretacjami, samo posiadanie nagrania z takimi obiektami nie jest przestępstwem. Problem pojawia się w momencie publicznego udostępnienia materiału – np. na YouTube, w mediach społecznościowych czy w zgłoszeniach do serwisów drogowych. Wtedy osoba publikująca może zostać pociągnięta do odpowiedzialności, nawet jeśli nie miała świadomości naruszenia przepisów.

Podobne ryzyko dotyczy pasjonatów motoryzacji wykonujących sesje zdjęciowe swoich pojazdów. Zdjęcia wykonywane na tle mostów, wiaduktów czy terenów poprzemysłowych – popularnych z uwagi na „surowy” klimat – mogą zawierać obiekty objęte zakazem rejestracji.

Argumenty zaostrzające – bezpieczeństwo kontra hobby

Rząd argumentuje zaostrzenie przepisów koniecznością przeciwdziałania rozpoznaniu obiektów przez służby wywiadowcze. Fotografie publikowane w sieci – nawet przypadkowe – mogą posłużyć do ustalania układu infrastruktury, pozycji kamer czy szlaków dostaw.

Jednak środowisko motoryzacyjne i prawnicze wskazuje na potrzebę jasnego oznaczania takich obiektów w przestrzeni publicznej oraz dookreślenia przepisów, aby chronić obywateli przed nieświadomym złamaniem prawa.

Lista popularnych lokalizacji motoryzacyjnych zagrożonych konfliktem z nowym prawem

W Polsce istnieje bardzo dużo znanych i popularnych miejsc, wykorzystywanych do różnych sesji w tym m.in. motoryzacyjnych, które niestety znajdują się w bezpośrednim sąsiedztwie infrastruktury strategicznej.

• Most Siekierkowski – Warszawa
  – W pobliżu znajdują się linie przesyłowe oraz obiekty energetyczne.
• Węzeł autostradowy A4 / A1 – okolice Gliwic (woj. śląskie)
  – W pobliżu znajdują się strategiczne linie przesyłowe oraz infrastruktura zarządzania ruchem drogowym.
• Most Poniatowskiego i okolice Stadionu Narodowego – Warszawa (woj. mazowieckie)
  – Obszar w zasięgu infrastruktury kolejowej, energetycznej oraz systemów monitoringu miejskiego o znaczeniu państwowym.
  • Most Siekierkowski – Warszawa
    – W pobliżu znajdują się linie przesyłowe oraz obiekty energetyczne.
  • Nabrzeże Portu Północnego – Gdańsk
    – Malownicze tło, ale obszar portowy podlega ochronie jako infrastruktura krytyczna.
  • Tereny wokół EC Żerań – Warszawa
    – Popularne miejsce dla fotografów motoryzacyjnych – jednak w bliskim zasięgu elektrociepłowni.
  • Droga ekspresowa S3 – odcinek przy Świnoujściu
    – Sąsiaduje z terminalem LNG, który objęty jest ścisłym zakazem fotografowania.
  • Baza lotnicza w Mirosławcu – woj. zachodniopomorskie
    – W okolicy organizowane są zloty samochodowe, jednak tereny objęte są ochroną wojskową.
  • Tor Ułęż – woj. lubelskie
    – Znajduje się na terenie dawnego lotniska wojskowego, z częścią wciąż użytkowaną przez instytucje państwowe.
  • Okolice Huty im. Tadeusza Sendzimira – Kraków (woj. małopolskie)
    – Industrialne tło często wykorzystywane do zdjęć, ale teren przylega do infrastruktury objętej ochroną.
  • Most Rędziński – Wrocław (woj. dolnośląskie)
    – Jeden z najwyższych mostów w Polsce, malowniczy punkt zdjęciowy, jednak przebiegają pod nim istotne magistrale energetyczne.
  • Port Lotniczy Rzeszów-Jasionka – (woj. podkarpackie)
    – Choć zdjęcia aut na tle lotnisk są modne, to strefa bezpieczeństwa lotniczego jest objęta zakazem rejestracji wizualnej.
  • Okolice Zakładów Azotowych – Puławy (woj. lubelskie)
    – Obszar często wykorzystywany do industrialnych sesji, sąsiaduje z zakładami chemicznymi o znaczeniu strategicznym.
  • Zbiornik Wodny Jeziorsko i zapora – (woj. łódzkie)
    – Miejsce wypadowe na sesje zdjęciowe i przejażdżki, jednak zapora jest zaliczana do infrastruktury krytycznej.
  • Tereny przemysłowe przy porcie rzecznym – Szczecin (woj. zachodniopomorskie)
    – Popularne wśród lokalnych fotografów motoryzacyjnych, lecz obszar objęty ochroną ze względu na sąsiedztwo terminali przeładunkowych.
  • Strefa przygraniczna w okolicach Terespola – (woj. lubelskie)
    – Znane z klimatycznych zdjęć na tle przejścia granicznego i torów kolejowych – jednak rejon ten objęty jest nadzorem Straży Granicznej i infrastrukturą transportową.
  • Most Kazimierza Wielkiego – Toruń (woj. kujawsko-pomorskie)
    – Popularny punkt zdjęć, ale most i okolice Wisły w tej części miasta obejmują systemy ochrony przeciwpowodziowej i przesyłowe.