Normy emisji spalin - jakie są?
Wszystko na temat norm emisji spalin i Stref Czystego Transportu w jednym miejscu!
Z artykułu dowiesz się o:
Strefa Czystego Transportu w Krakowie już od stycznia 2026
Krakowska Rada Miasta przyjęła uchwałę o wprowadzeniu na terenie miasta Strefy Czystego Transportu (SCT). Nowe przepisy będą obowiązywać od stycznia 2026 roku wewnątrz IV obwodnicy, czyli na terenie niemal całego Krakowa.
Według nowych przepisów, na terenie Krakowa będą mogły poruszać się samochody benzynowe z normą Euro 4 lub nowszą (czyli samochody wyprodukowane od 2005 r.) i diesle spełniające normę Euro 6 (samochody wyprodukowane od 2014 r. oraz ciężarówki i autobusy od 2012 r.). Nowe zasady nie będą obejmować pojazdów pacjentów placówek medycznych (po uprzedniej rejestracji), samochodów osób z niepełnosprawnościami oraz aut zabytkowych.
Mieszkańcy Krakowa również zostali objęci wyjątkiem – jeśli nabyli oni swoje pojazdy przed wejściem w życie uchwały (czyli 7 dni od jej publikacji), będą mogli użytkować je dożywotnio, niezależnie od nowo wprowadzonych przepisów. Weryfikacja uprawnień kierowcy do zwolnienia z SCT będzie opierać się na miejscu jego zameldowania, choć prawdopodobnie uwzględnione zostanie również opłacanie podatków w Krakowie.
Kierowcy, którzy nie są mieszkańcami Krakowa i nie spełniają wymogów SCT, będą musieli zapłacić za wjazd do miasta. W 2026 roku będzie to 2,5 zł za godzinę lub 5 zł za dzień (24 h), natomiast w 2027 – 15 zł za dzień. Miesięczny abonament za wjazd do Krakowa będzie wynosić 100 zł. W 2027 roku ma on wzrosnąć do 250 zł, a w 2028 – do 500 zł.
Według Łukasza Franka, dyrektora Zarządu Transportu Publicznego w Krakowie, kontrola pojazdów będzie opierać się na miejskim monitoringu oraz zwiększonych wakatach w Straży Miejskiej. Kara za wjazd na teren miasta samochodem niespełniających wymogów SCT będzie karany mandatem do 500 zł.
Według poprawki wprowadzonej przez Grzegorza Stawowego z KO prezydent ma obowiązek indywidualnie poinformować każde krakowskie gospodarstwo domowe o wprowadzeniu nowych przepisów.
Wprowadzenie uchwały dot. SCT w Krakowie wywołało niemałe kontrowersje, szczególnie wśród Radnych PiS oraz Krakowa dla Mieszkańców. Przeciwnicy SCT wskazują na trudność w monitorowaniu sytuacji i egzekwowaniu nowego prawa, określając uchwałę jako “martwy przepis”. Pojawiły się również głosy o dyskryminacji osób z niższymi dochodami oraz o naruszeniu praw konstytucyjnych. Niezadowoleni z obecnego rozwiązania są również przedstawiciele gmin ościennych. Przeciwnicy uchwały zapowiedzieli zaskarżenie SCT do wojewody.
Nowa norma Euro VIe-bis dla samochodów hybrydowych
1 stycznia 2025 roku weszła w życie nowa norma Euro 6e-bis, która rewolucjonizuje sposób oceny rzeczywistej emisji spalin, szczególnie w przypadku hybryd plug-in (PHEV). Ta zmiana, wprowadzona rozporządzeniem Komisji Europejskiej nr 2023/443, ma na celu zlikwidowanie rozbieżności między deklarowanymi a rzeczywistymi wartościami emisji. Kluczową modyfikacją jest wydłużenie dystansu testowego z 800 do 2200 kilometrów, co skutkuje około 2,5-krotnym wzrostem wyników pomiarów CO2.
Wprowadzenie normy Euro 6e-bis zmusza producentów do dokładniejszego raportowania emisji CO2, co może prowadzić do zmian w strategiach marketingowych i konstrukcji pojazdów. Niektórzy eksperci przewidują, że producenci będą musieli zwiększyć pojemność akumulatorów w hybrydach PHEV, a nawet rozważyć wycofanie tych modeli na rzecz pojazdów w pełni elektrycznych (BEV). Kolejne zaostrzenie norm emisyjnych nastąpi w 2027 roku wraz z wprowadzeniem normy Euro 6e-FCM.
Przedstawiciele branży motoryzacyjnej, jak Michał Wekiera z PZPM, podkreślają, że nowe regulacje zmienią parametry pomiaru CO2, co wpłynie na dokumentację homologacyjną pojazdów. Jednak przyszłość hybryd PHEV zależy od konkretnych modeli i ich emisji CO2 w teście WLTP. Przy średnim celu redukcyjnym dla floty na lata 2025-2029 wynoszącym 93,6 g/km CO2, część tych pojazdów nadal będzie spełniać normy.
Robert Mularczyk z Toyoty i Lexusa zwraca uwagę na obecny wzrost sprzedaży PHEV, który wynika z dążenia producentów do uniknięcia kar za przekroczenie norm emisji. Podkreśla, że przy niskim udziale rynkowym aut zeroemisyjnych w Polsce, hybrydy PHEV są ważnym elementem strategii antyemisyjnej. Jego zdaniem, rok 2026 nie będzie przełomowy dla tych pojazdów, a kluczowe zmiany mogą nastąpić dopiero w latach 2029-2030, wraz z kolejnymi zaostrzeniami norm.
Hubert Niedzielski z Audi potwierdza, że hybrydy plug-in odgrywają ważną rolę w ofercie marki, a nowe modele PHEV oferują zasięg ponad 100 km na energii elektrycznej. Podkreśla, że atrakcyjna cena i duża moc tych pojazdów mogą przekonać klientów do ich zakupu.
Podsumowując, norma Euro 6e-bis to kolejny krok UE w kierunku dekarbonizacji transportu. Choć wprowadza znaczące zmiany, przyszłość hybryd plug-in na rynku motoryzacyjnym jest złożona i zależy od wielu czynników, w tym od dalszych regulacji i rozwoju technologii pojazdów elektrycznych.
Poniższa treść artykułu została opublikowana w 2022 roku i była aktualizowana na bieżąco wraz z pojawiającymi się informacjami na temat Stref Czystego Transportu i zmian w obrebie norm emisji spalin.
Nowy wzór naklejki SCT
12 września 2024 r. obowiązuje Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska zmieniające rozporządzenie w sprawie wzoru nalepki dla pojazdów uprawnionych do wjazdu do strefy czystego transportu (ogłoszone 28 sierpnia 2024 r.).
Jednym ze sposobów weryfikacji uprawnień do wjazdu do strefy czystego transportu jest nalepka umieszczana na przedniej szybie samochodu, którą wydaje wójt, burmistrz albo prezydent miasta. Dotychczasowy wzór nalepki określało rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z 31 marca 2022 r. (Dz. U. poz. 845). Wzór nalepki będzie prostszy, co ułatwi gminom ich przygotowanie i wydruk.
Nalepka dla pojazdów uprawnionych do wjazdu do strefy czystego transportu zawiera informacje dotyczące: rodzaju paliwa, roku produkcji, numeru rejestracyjnego pojazdu, dla którego została ona wydana, nazwę gminy ustanawiającej strefę czystego transportu oraz oznaczenie „SCT”.
Szczegółowe informacje zawarte we wzorze nalepki dla pojazdów uprawnionych do wjazdu do strefy czystego transportu, który przedstawiono na rysunku 1, umieszcza się w następującej kolejności: – rodzaj paliwa:
- Pb – benzyna;
- D – olej napędowy;
- M – mieszanka (paliwo-olej);
- LPG – gaz płynny (propan-butan);
- CNG – gaz ziemny sprężony (metan);
- H – wodór;
- LNG – gaz ziemny skroplony (metan);
- BD – biodiesel;
- E85 – etanol;
- EE – energia elektryczna;
- N – inne;
- oznaczenie rodzajów paliw zasilających pojazd, np. Pb+LPG albo Pb+EE itd., ze wskazaniem odpowiednio na rodzaj pierwszego paliwa oraz rodzaj drugiego paliwa alternatywnego – dla pojazdów zasilanych więcej niż jednym rodzajem paliwa:
- rok produkcji pojazdu,
- numer rejestracyjny pojazdu,
- nazwa gminy ustanawiającej strefę czystego transportu,
- oznaczenie „SCT”.
Aktualizacja: LPG z zakazem wjazdu do stołecznej SCT - Rzecznik Praw Obywatelskich interweniuje
Zakaz wjazdu samochodów napędzanych gazem płynnym LPG do stref czystego transportu budzi coraz więcej kontrowersji. Do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO) wpłynęła skarga, która poddaje w wątpliwość zasadność tego przepisu. Właściciele pojazdów na LPG czują się dyskryminowani, co skłoniło RPO do interwencji i skierowania zapytania do Ministerstwa Klimatu i Środowiska.
LPG a strefy czystego transportu: gdzie leży problem?
Strefy czystego transportu zostały ustanowione w celu ograniczenia negatywnego wpływu emisji zanieczyszczeń na środowisko i zdrowie ludzi. Jednakże, wyłączenie z tych stref pojazdów na LPG, mimo że są one uznawane za bardziej ekologiczne niż tradycyjne silniki spalinowe, budzi wątpliwości. LPG jest klasyfikowane jako paliwo alternatywne, co oznacza, że ma potencjał do redukcji emisji szkodliwych substancji.
Argumenty na korzyść LPG
Badania wskazują, że spalanie gazu płynnego w silnikach samochodowych skutkuje niższą emisją tlenków azotu oraz innych zanieczyszczeń w porównaniu do benzyny czy oleju napędowego. Dodatkowo, LPG praktycznie nie emituje cząstek stałych, co jest istotne z punktu widzenia ochrony zdrowia publicznego. Według Biura RPO, korzystanie z aut na LPG mogłoby zatem wspierać cele stref czystego transportu.
Niedoszłe zmiany w przepisach
W listopadzie 2020 roku Ministerstwo Klimatu i Środowiska przedstawiło projekt nowelizacji ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, który zakładał włączenie pojazdów na LPG do grupy samochodów uprawnionych do wjazdu do stref czystego transportu. Jednak ta propozycja nie znalazła się w ostatecznej wersji ustawy przyjętej przez Radę Ministrów w październiku 2021 roku. Decyzja ta, jak podkreśla RPO, budzi pytania o jej zasadność.
Niespójności w przepisach
Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca uwagę na pewną niespójność w przepisach. Pojazdy napędzane gazem ziemnym, który również nie jest zeroemisyjny, zostały wyłączone z zakazu wjazdu do stref czystego transportu. Tymczasem auta na LPG, mimo ich pozytywnego wpływu na redukcję emisji, nadal podlegają ograniczeniom. RPO podkreśla, że brak spójności w podejściu do różnych rodzajów paliw alternatywnych może prowadzić do dyskryminacji właścicieli pojazdów na LPG.
Od 1 lipca 2024 Warszawa stanie się pierwszym miastem w Polsce, w której zostanie wprowadzona aktywna Strefa Czystego Transportu (SCT). 10 czerwca rząd zaprezentował wzór nowej naklejki na szybę pojazdu, która będzie obligatoryjna, dla wszystkich samochodów spalinowych poruszających się po Mieście Stołecznym.
Przypomnijmy, że od 1 lipca 2024 roku Strefa Czystego Transportu miała również ruszyć w Krakowie, jednak decyzją prezydenta miasta konieczne było odroczenie tego wdrożenia w czasie na okres 2 lat. W 2025/2026 roku Strefa ma ruszyć także we Wrocławiu, gdzie nadal trwają pracę związane z wyznaczeniem obszaru Strefy.
W Polsce Strefę Czystego Transportu muszą prowadzić miasta powyżej 100 tys mieszkańców. Mogą ją również wyznaczyć gminy. Poza wspomnianymi miastami prowadzenie w przyszłości Strefy zadeklarowały m.in. Kielce, Gliwice, Poznań, Toruń, Lublin i Rzeszów.
Ostatecznie warszawska SCT obejmie teren Śródmieścia i fragmenty centralnych dzielnic.
aleją Prymasa Tysiąclecia – od Alej Jerozolimskich do styku z linią kolejową nr 20 w rejonie ul. Czorsztyńskiej
liniami kolejowymi nr 20, 501, 9 i 7 (od ul. Czorsztyńskiej, przez stacje i przystanki kolejowe: Warszawa Koło, Warszawa Powązki, Warszawa Gdańska, Warszawa Zoo, Warszawa Targówek do ul. Wiatracznej)
ulicą Wiatraczną
aleją Stanów Zjednoczonych
Mostem Łazienkowskim
aleją Armii Ludowej
ulicą Wawelską
ulicą Kopińską od ul. Wawelskiej do ulicy ppłk. M. Sokołowskiego „Grzymały”
ulicą ppłk. M. Sokołowskiego „Grzymały”
Alejami Jerozolimskimi od ul. ppłk. M. Sokołowskiego „Grzymały” do alei Prymasa Tysiąclecia.
Łącznie SCT obejmie obszar 37 km kw., czyli 7 proc. powierzchni stolicy. Ulice graniczne będą znajdowały się poza strefą czystego transportu.
Zaskoczeniem może okazać się zmiana dokonana przez ministerstwo Klimatu i Środowiska w związku z oznaczeniem pojazdów poruszających się po SCT. Okrągła zielona naklejka przypomina niemiecką naklejkę ekologiczną Umweltplakette, zastąpi zasugerowaną przez poprzedni resort ośmiokątny wzór. Zmiana kształtu naklejki podyktowana jest ograniczeniem technologicznym, wybór okrągłego kształtu ma ułatwić cały proces poligraficzny. Naklejka będzie zawierała informacje na temat rodzaju paliwa, roku produkcji, numeru rejestracyjnego, nazwę gminy, która odpowiada za jej wydanie oraz oznaczenie SCT.
Oznaczenie paliwa na plakietce ekologicznej
Rodzaj paliwa: 1) Pb – benzyna; 2) D – olej napędowy; 3) M – mieszanka (paliwo-olej); 4) LPG – gaz płynny (propan-butan); 5) CNG – gaz ziemny sprężony (metan); 6) H – wodór; 7) LNG – gaz ziemny skroplony (metan); 8) BD – biodiesel; 9) E85 – etanol; 10) EE – energia elektryczna; 11 N – inne,
Po wprowadzeniu Strefy Czystego Transportu, kierowcy mogą spodziewać się wyrywkowej kontroli. Weryfikacja pojazdów poruszających się po SCT będzie monitorowana za pośrednictwem kamer zczytujących numery rejestracyjnej. Za weryfikację pojazdów będzie odpowiedzialna Straż Miejska.
Jak będzie weryfikowany wjazd pojazdu do SCT
za pomocą dostępu do Centralnej Ewidencji Pojazdów
za pomocą nalepek wydawanych dla starych pojazdów, które spełniają kryteria dla wyjątków (np. mieszkańcy SCT albo seniorzy, którzy kupili samochód wcześniej).
Kto będzie prowadził kontrole
Straż Miejska i Policja
Kary za złamanie przepisu
do 500 zł (zgodnie z Art. 96c Kodeksu wykroczeń).
Strefa Czystego Transportu w Warszawie - wyjątki
Naklejka na szybie będzie obligatoryjna. koszt jej zakupu wynosi 5 zł. Za brak oznaczenia pojazdu we wskazanym miejscu będzie obowiązywała nie będzie obowiązywała kara, ale niezgłoszenie pojazdu w rejestracji będzie karane mandatem w wysokości 500 zł. Naklejki na szybie nie będą potrzebowali natomiast seniorzy (powyżej 70 roku życia), osoby z niepełnosprawnością, a także mieszkańcy płacący w stolicy podatki - w taki sposób włodarze miasta odpowiedzieli na wnioski mieszkańców, którzy posiadają samochody, które nie spełniają określonych w przepisach norm emisji spalin.
Kierowcy i właściciel pojazdów, chcący skorzystać z wyjątku będą zobligowani do stosownego oznaczenia swojego samochodu.
Kierowcy, których dotyczyć będą specjalne wyjątki od wymogów SCT, posiadających pojazdy starsze niż wymagane na danym etapie SCT, zobowiązani będą uzyskać nalepkę na przednią szybę auta.
Mieszkańcy Warszawy
Do końca 2027 r. z zasad obowiązujących w SCT zwolnione będą osoby zameldowane (pobyt czasowy lub stały) i płacące podatki w Warszawie (na podstawie zeznania PIT lub zaświadczenia z urzędu skarbowego). Zwolnienie będzie dotyczyło pojazdów, których data ostatniej rejestracji jest wcześniejsza niż 1 stycznia 2024 r.
Osoby prawne
Do końca 2027 r. są zwolnione z zasad obowiązujących w SCT, firmy płacące podatki w Warszawie z siedzibą w Warszawie. Zwolnienie będzie dotyczyło pojazdów, których data ostatniej rejestracji jest wcześniejsza niż 1 stycznia 2024 r.
Seniorzy
Będą zwolnieni bezterminowo z zasad obowiązujących w SCT. Warunki:
osoby powyżej 70. roku życia (do końca 2023 r. ukończyły 70 lat)
pojazd jest własnością lub współwłasnością najpóźniej od dnia 31 grudnia 2023 r.
senior kieruje pojazdem lub jest jego pasażerem
senior może wskazać do objęcia wyłączeniem jeden pojazd.
Pojazdy zabytkowe i historyczne
Będą mogły wjechać do SCT.
Pojazdy specjalne
Pojazdy specjalne (np. pomoc drogowa, karawan pogrzebowy) będą mogły wjechać do SCT.
Przypadki losowe
Przypadki losowe, np. dojazd do szpitala, lekarza, miejsca zdawania matury będą mogły wjechać przez 4 dni w roku.
Wyjątki ustawowe
Do SCT będą mogły wjeżdżać:
służby (np. pogotowie, policja, straż pożarna, straż graniczna)
pojazdy, którymi poruszają się osoby z niepełnosprawnością
inne (np. autobus szkolny oznaczony odpowiednią tabliczką).
Dla mieszkańców Miasto Warszawa uruchomiło specjalny serwis, w którym istnieje możliwość sprawdzenia, czy samochód spełnia warunki SCT.
Etap 1
Od 1 lipca 2024 roku pojazdy będą podlegać następującym wymogom:
Pojazd z silnikiem benzynowym (w tym LPG) będzie musiał spełniać normę Euro 2 lub być wyprodukowany nie wcześniej niż w 1997 r. (tj. maksymalny wiek pojazdu w roku wdrożenia – 27 lat)
Pojazd z silnikiem Diesla (w tym LPG) będzie musiał spełniać normę przynajmniej Euro 4 lub być wyprodukowany nie wcześniej niż w 2005 r. (tj. maksymalny wiek pojazdu w roku wdrożenia – 19 lat).
Etap 2
Od 2026 roku pojazdy będą podlegać następującym wymogom:
Pojazd z silnikiem benzynowym (w tym LPG) będzie musiał spełniać normę Euro 3 lub być wyprodukowany nie wcześniej niż w 2000 r. (tj. maksymalny wiek pojazdu w roku wdrożenia – 26 lat)
Pojazd z silnikiem Diesla (w tym LPG) będzie musiał spełniać normę przynajmniej Euro 5 lub być wyprodukowany nie wcześniej niż w 2009 r. (tj. maksymalny wiek pojazdu w roku wdrożenia – 17 lat).
Etap 3
Od 2028 roku pojazdy będą podlegać następującym wymogom:
Pojazd z silnikiem benzynowym (w tym LPG) będzie musiał spełniać normę Euro 4 lub być wyprodukowany nie wcześniej niż w 2005 r. (tj. maksymalny wiek pojazdu w roku wdrożenia – 23 lat)
Pojazd z silnikiem Diesla (w tym LPG) będzie musiał spełniać normę przynajmniej Euro 6 lub być wyprodukowany nie wcześniej niż w 2014 r. (maksymalny wiek pojazdu w roku wdrożenia – 14 lat).
Etap 4
Od 2030 roku pojazdy będą podlegać następującym wymogom:
Pojazd z silnikiem benzynowym (w tym LPG) będzie musiał spełniać normę Euro 5 lub być wyprodukowany nie wcześniej niż w 2009 r. (tj. maksymalny wiek pojazdu w roku wdrożenia – 21 lat)
Pojazd z silnikiem Diesla (w tym LPG) będzie musiał spełniać normę przynajmniej Euro 6dT lub być wyprodukowany nie wcześniej niż w 2017 r. (tj. maksymalny wiek pojazdu w roku wdrożenia – 13 lat).
Etap 5
Od 2032 roku pojazdy będą podlegać następującym wymogom:
Pojazd z silnikiem benzynowym (w tym LPG) będzie musiał spełniać normę Euro 6 lub być wyprodukowany nie wcześniej niż w 2014 r. (tj. maksymalny wiek pojazdu w roku wdrożenia – 18 lat)
Pojazd z silnikiem Diesla (w tym LPG) będzie musiał spełniać normę przynajmniej Euro 6d lub być wyprodukowany nie wcześniej niż w 2020 r. (tj. maksymalny wiek pojazdu w roku wdrożenia – 12 lat).
Strefa Czystego Transportu w Warszawie - kolejne zmiany
Pierwotny plan dotyczący wytyczonej Strefy Czystego Transportu zmienił się już kilkukrotnie. Duży nacisk społeczny i negocjacje doprowadziły do sytuacji, w której po ogłoszeniu nowego brzmienia uchwały dotyczącej wprowadzenia w stolicy Strefy Czystego Transportu 7 grudnia 2023 roku, dokonano kolejnych poprawek.
Co się zmieniło?
Po kolejnych protestach mieszkańców po ogłoszeniu w listopadzie br. kształtu Strefy, radni postanowili wytyczyć granice SCT na nowo. Pierwotnie Strefa obejmowała Śródmieście, Żoliborz, Pragę Północ, prawie całą Ochotę i Pragę Południe, część Mokotowa oraz połowę Woli. To wyznaczenie granic wielu mieszkańców uznało za przypadkowe, wykreślone na kolanie bez jakiegokolwiek planu i uwzględnienia głównych arterii przebiegających przez miasto. Nowa granica Strefy Czystego Transportu w Warszawie obejmie Śródmieście i jedynie fragmenty przylegających, centralnych dzielnic. Granica przebiegnie: aleją Prymasa Tysiąclecia – od Alej Jerozolimskich do styku z linią kolejową nr 20 w rejonie ul. Czorsztyńskiej; liniami kolejowymi nr 20, 501, 9 i 7; ulicą Wiatraczną; aleją Stanów Zjednoczonych; Mostem Łazienkowskim; aleją Armii Ludowej; ulicą Wawelską; ulicą Kopińską od ul. Wawelskiej do ulicy ppłk. M. Sokołowskiego „Grzymały”; ulicą ppłk. M. Sokołowskiego „Grzymały”; Alejami Jerozolimskimi od ul. ppłk. M. Sokołowskiego „Grzymały” do alei Prymasa Tysiąclecia. Jak poinformowała rada Warszawy, ulice, którymi wytyczono granicę Strefy nie będą wchodziły w jej obszar. Łącznie cała strefa ma objąć 37 km2 (około 7% powierzchni całego miasta.
Ograniczenia takie jak w Krakowie?
Projekt warszawskiego SCT został uzupełniony nie tylko o kwestie związane z terminem wprowadzenia, ale również o okres karencji między wejściem w życie a obowiązywaniem nowych przepisów.
Co się zmieniło?
Wraz z nowelizacją uchwały z 7 grudnia 2023 roku, przewidziano, że do końca 2027 roku z zasad obowiązujących od 1 lipca 2024 roku będą zwolnieni nie tylko mieszkańcy Strefy, ale również wszystkie osoby płacące podatki i mieszkające w stolicy. Sama uchwała związana z SCT będzie dotyczyła mieszkańców Warszawy dopiero od stycznia 2028 roku:
- zaraz poruszania się pojazdem z silnikiem Diesla starszym niż 13 lat,
- zakaz poruszania się pojazdem z silnikiem benzynowych starszym niż 22 lata.
Co z firmami? Każda firma zarejestrowana w Warszawie opłacająca podatek CIT w lokalnym urzędzie skarbowym będzie zwolniona z przestrzegania zasad obowiązujących w SCT do 2028 roku.
Dodatkowa zmiana dotyczyć będzie kierowców, którzy ukończyli 70 lat do 2024 roku oraz posiadają pojazdy starsze, niż te, których zakaz będzie dotyczył od 2028 roku. Będzie to jedyna grupa, która będzie mogła poruszać się swoimi samochodami, które nie będą spełniały norm określonych w uchwale jeśli te zostały zarejestrowane do 2023 roku. Drugą grupą uprzywilejowaną, będą posiadacze aut zabytkowych.
Weryfikacja pojazdów
Od sierpnia 2023 roku w bazie CEPiK dla każdego zarejestrowanego pojazdu wprowadzono nowe dane dotyczące spełnianej normy Euro. Dzięki temu, większość pojazdów znajdujących się w przyszłości w obszarze Strefy Czystego Transportu będzie mogła zostać zweryfikowana bezpośrednio w bazie ewidencji pojazdów przez patrole policji i straży miejskiej, a także za pośrednictwem kamer.
W przypadku pojazdów starszych, należących do osób powyżej 70 lat lub dla pojazdów zabytkowych będą obowiązywały nalepki.
Złamanie zasad dotyczących poruszania się po Strefie będzie zagrożone mandatem w wysokości 500 zł.
Jak wjechać do Strefy Czystego Transportu w Krakowie? Luka w przepisach.
Co ma wspólnego obowiązek rejestracji samochodu i wprowadzenie Strefy Czystego Transportu? Jak się okazuje bardzo dużo. Choć to dwa, zupełnie różne obszary w prawie co do zasad są ze sobą komplementarne a powstała luka w przepisach spowodowana jest, wbrew pozorom nie z winy Ustawodawcy a Konstytucji.
Obowiązek rejestracji samochodów od 1 stycznia 2024 roku
Od 1 stycznia 2024 roku będzie obowiązywała nowelizacja ustawy Prawa o ruchu drogowym, dotyczącej obowiązku rejestracji samochodu do 30 dni od jego nabycia na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Obowiązek rejestracji pojazdu będzie dotyczył samochodów nabytych po 1 stycznia 2024 roku, a nie nabytych wcześniej wobec których obowiązuje jedynie obowiązek zgłoszenia nabycia. Według polskiej Konstytucji prawo nie może działać wstecz, a nowe przepisy mają swój początek obowiązywania.
Opłata rejestracyjna samochodu spalinowego od 2024 roku
Również do końca 2024 roku właściciele pojazdów spalinowych rejestrowanych w 2024 roku będą obciążeni dodatkową, jednorazową opłata rejestracyjną, której wysokość będzie zależała m.in. od spełniane normy Euro.
Dowiedz się więcej: Opłata rejestracyjna 2024
Niedopełnienie obowiązku rejestracji pojazdu - kara
Za niezarejestrowanie samochodu po nabyciu w terminie do 30 dni będzie obowiązywała kara pieniężna:
- 500 zł za rejestracje pojazdu do 180 dni 1000 zł za rejestracje pojazdu po 180 dniach
W związku z nowelizacją ustawy i przepisami dotyczącymi SCT w Krakowie powstałą pewna luka, która dopuści możliwość poruszania się pojazdów Euro 1 i Euro 2 do 2026 roku.
Strefa Czystego Transportu w Krakowie z luką
Od 1 lipca 2024 roku w Krakowie obszarem Strefy Czystego Transportu zostanie objęte całe miasto. To pierwsza taka sytuacja w całej Europie. Zgodnie z zapisem od dnia wprowadzenia Strefy będzie obowiązywał dwuletni okres przejściowy (trwający do 30 czerwca 2035 roku) dla właścicieli pojazdów zarejestrowanych przed 1 marca 2024 roku.
Jeśli samochód zostanie zarejestrowany przed 1 marca 2024 roku będzie mógł wjechać do Krakowa spełniając normę Euro 1 w przypadku auta benzynowego i Euro 2 w przypadku diesla. Co to oznacza w praktyce? Praktycznie każdy pojazd zarejestrowany przed 1 marca 2024 roku będzie mógł swobodnie wjechać do Krakowa i się po nim przemieszczać. Samochody zarejestrowane po 1 marca 2024 roku, aby móc wjechać na teren objęty Strefą Czystego Transportu będą musiały spełniać minimum normę Euro 3 w przypadku aut benzynowych oraz Euro 5 w przypadku diesla.
Brak obowiązku rejestracji samochodu do 1 stycznia 2024 roku oraz przepisy dotyczące rejestracji samochodów z niskimi normami rejestrowanymi do 1 marca 2024 roku umożliwiającymi wjazd do Strefy Czystego Transportu, kończąc na dodatkowej opłacie rejestracyjnej w której uwzględniona jest wartość normy Euro sprawiają, że aby uniknąć wszystkich dodatkowych opłat urzędowych oraz ograniczeń związanych z poruszaniem się po SCT warto rozważyć nabycie samochodu i jego zgłoszenie do końca 2023 roku.
Niemcy likwidują Strefy Czystego Transportu - aktualizacja
Podczas gdy w Polsce walka o czyste w powietrze w najbardziej zatłoczonych aglomeracjach jeszcze tak w zasadzie się nie zaczęła, Niemcy już rezygnują ze Stref Czystego Transportu. Powód? Realizacja celu poprawy jakości powietrza. Efekt: powrót do starych nawyków.
Koniec Umweltzone, czyli o nadziei na przyszłość silników Diesla
Kraj związkowy Badenia-Wirtembergia znosi strefy czystego transportu. Po 6 latach od wprowadzenia pierwszy SCT coraz więcej niemieckich gmin ogłosiło lub planuje zrezygnować z obowiązkowych stref ograniczających ruch samochodów spalinowych. Aktualnie od 1 marca 2023 do Heidelberg, Karlsruhe, Pfinztal, Schramberg wjedziemy samochodami spalinowymi spełniającymi normę Euro 1 oraz dieslami. Kolejne miasta, które niebawem dołączą do tej listy to: Wendlingen am Neckar, Schwäbisch Gmünd, Ilsfeld, Urbach.
Dlaczego Niemcy rezygnują z rozwiązania, na które Polska kładzie tak duży nacisk?
Pierwsze strefy ograniczające możliwość ruchu samochodów spalinowych zostały wprowadzone w 2017 roku. Jak donoszą aktualnie niemieckie media, miasta, w których podjęto decyzję o likwidacji Umweltzone przeprowadziły badania jakości powietrza i potwierdziły znaczną poprawę. Wpływ na poprawę jakość powietrza w niewielkim stopniu miało ograniczenie transportu w tych rejonach. Kluczową rolę odegrała zmiana sposobu ogrzewania. Poprawa jakości powietrza bazuje przede wszystkim na zmniejszeniu zanieczyszczenia pyłami zawieszonymi, a w ich przypadku spaliny samochodowe stanowią marginalny udział. Warto dodać, że rezygnacja ze stref nie oznacza, że powietrze jest idealnie czyste, jedynie, że mieści się w normach przyjętych przez KE.
Polska w tym wymiarze jest dość radykalna, o ile w Niemczech ruch spalinowych samochodów został zminimalizowany tylko w tych obszarach, w których miało to realny sens, w Polsce na przykładzie Krakowa, Strefą zostało objęte całe miasto! Czy słusznie? Warto przypomnieć, że Strefy Czystego Transportu nie są niczym nowym ani innowacyjnym, a cała ich organizacja, począwszy od aktualności badań, przez konsultacje społeczne po ostateczny obszar planowania nadal budzi wiele kontrowersji. Obowiązek wytyczenia Stref wynika z zapisów Kamieni milowych Krajowego Planu Odbudowy.
Zawsze istnieją dwie strony medalu, poprawa jakości powietrza i powrót do starych nawyków może cofnąć osiągnięte wyniki Niemiec do roku 2017. Głośno w sprawie rezygnacji ze Stref podejmuje głos organizacja ekologiczna Deutschen Umwelthilfe, według której aktualnie podejmowane decyzje są wymierzone przeciwko środowisku.
Strefa Czystego Transportu w Krakowie - to fakt!
Coraz więcej kontrowersji wzbudzają wnioski składane w radach miast, dotyczące tworzenia stref czystego powietrza. Dotyczy to zazwyczaj ograniczenia ruchu samochodów spalinowych do minimum. W przypadku ścisłych centrów miast wyłącznie dla lokatorów oraz dostawców. W ekstremalnych sytuacjach, wnioski dotyczą całkowitego zakazu ruchu. Przykładem takich inicjatyw jest województwo małopolskie oraz inicjatywy społecznie Miasta Kraków.
Podczas ostatniego zebrania rady przyjęto bez poprawek deklaracja w związku ze Strefami Czystego Transportu. Od 2026 roku do miasta nie wjedziemy samochodami poniżej normy Euro 3. W przypadku samochodów z silnikami diesla obowiązywać będzie norma Euro 5. To pierwsza taka Strefa w Polsce i Środkowo-Wschodniej Europie. Zmiany zostały wprowadzone w dwóch etapach
- I etap od 1 lipca 2024 r. - zakaz wjazdu samochodów osobowych starszych niż 30 lat (Euro 1). Samochody powyżej 30 lat, ale zarejestrowane do 1.03.2023 roku będą podlegały łagodniejszym ograniczeniom- samochody te muszą spełniać minimum normę Euro 1, być zasilane benzyną lub LPG. W przypadku aut z silnikiem diesla obowiązywać będzie norma Euro 2.
- II etap od 1 lipca 2026 r.- ograniczeniom będą podlegały wszystkie pojazdy bez taryfy ulgowej, bez względu na datę rejestracji.
Wprowadzenie w Krakowie Strefy Czystego Transportu budzi kontrowersje, począwszy od ograniczenia prawa własności, zmuszenia mieszkańców do ponoszenia wydatków w związku z zakupem nowszego samochodu, kończąc na ograniczeniach związanych z osobami dojeżdżającymi spoza Krakowa do pracy czy szpitala. Miasto powinno zaproponować realne rozwiązanie niedogodności w transporcie miejskim. Ma na to 2 lata.
Samochody elektryczne w leasingu - oferta Superauto.pl
Normy Euro to limit emisji spalin ustalany dla nowych samochodów na terenie Unii Europejskiej oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Normy Euro różnią się w zależności od typu pojazdu, inne standardy emisji dotyczą samochodów osobowych, inne samochodów ciężarowych czy autokarów, inne pociągów. Samochody, które przekraczają normy emisji spalin nie mogą być sprzedawane na terenie Unii. Warto o tym pamiętać, planując zakup samochodu sprowadzonego z USA czy Azji.
Warszawa przyspiesza wdrożenie SCT! Śródmieście wolne od spalin już w lipcu 2024!
W środę, 25 stycznia 2023 roku ruszyły konsultacje społeczne dotyczące projektu Strefy Czystego Transportu, który władze Warszawy zaprezentowały 24 stycznia. Projekt został oparty na danych NIK przeprowadzonych w 2014 roku oraz w 2020 roku, z których wynika, że na przełomie 6 lat jakość powietrza pogorszyła się w znaczącym stopniu. Aktualnie dane wskazują, że aż 75% tlenków azotów unoszących się w stołecznym powietrzu pochodzi właśnie z zanieczyszczeń transportowych.
Strefa Czystego Transportu Warszawa - jaki obszar
Jaki obszar obejmie Strefa Czystego Transportu w Warszawie? Według wstępnych planów obszar SCT ma objąć przede wszystkim Śródmieście z fragmentami przylegających dzielnic- Woli, Ochoty, Saskiej Kępy, Grochowa i Pragi. Granice Strefy będą pokrywały się z głównymi drogami i liniami kolejowymi, które nie zostaną objęte Strefą. Granice te wyznaczą: al. Prymasa Tysiąclecia, Al. Jerozolimskie, ul. Kopińska, ul. Wawelska, al. Armii Ludowej, al. Stanów Zjednoczonych, ul. Wiatraczna, a następnie tory kolejowe wzdłuż północnej obwodnicy kolejowej – aż do al. Prymasa Tysiąclecia.
Strefa Czystego Transportu Warszawa- etapy już 1 lipca 2024 roku
Wprowadzenie ograniczeń dostępu do SCT dotyczy pojazdów, które nie będą spełniały ustalonych minimalnych norm emisji spalin. Podobnie jak w przypadku Krakowa, minimalna norma emisji spalin na początkowym etapie to Euro 2 w przypadku aut benzynowych oraz Euro 4 dla samochodów z silnikami diesla. Według danych, jakie widnieją w Centralnej Ewidencji Pojazdów, spośród wszystkich zarejestrowanych samochodów w stolicy 5,48% (63 193) nie spełnia podstawowych norm emisji spalin.
Normy emisji spalin EURO - tabela
| Norma | Euro 1 | Euro 2 | Euro 3 | Euro 4 | Euro 5 | Euro 6 | Euro 6c | Euro 6d TEMP |
Euro 6d-TEMP EVAP-ISC |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Homologacja nowych modeli |
1.07.1992 | 1.01.1996 | 1.01.2000 | 1.01.2005 | 1.09.2009 | 1.09.2014 | 1.09.2017 | 1.09.2017 | 1.01.2020 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pierwsza rejestracja na terenie EU |
1.01.1993 | 1.01.1997 | 1.01.2001 | 1.01.2006 | 1.01.2011 | 1.09.2015 | 1.09.2018 | 1.09.2019 | 1.09.2021 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Cykl pomiarowy | NEDC* | NEDC | NEDC | NEDC | NEDC | NEDC | WLTP** | WLTP | WLTP | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| RealDrivingEmissions (emisja na drodze) |
- | - | - | - | - | - | - | **2.1/- | 1.5/- | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Tlenek węgla CO |
2.72/3.16 | 2.2/1 | 2.3/0.64 | 1/0.5 | 1/0.5 | 1/0.5 | 1/- | 1/- | 1/- | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Węglowodory +tlenki azotu HC+NOx |
0.97/0.97 | 0.5/0.7 | -/0.56 | -/0.30 | -/0.23 | -/0.17 | -/- | -/- | -/- | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Węglowodory HC |
-/- | -/0.15 | 0.2/0.06 | 0.1/0.05 | 0.1/0.05 | 0.1/0.05 | 1/- | 1/- | 1/- | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Tlenki azotu NOx |
-/- | -/- | 0.15/0.50 | 0.08/0.25 | 0.06/0.18 | 0.06/0.08 | 0.06/- | 006/- | 0.06/- | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Masa cząstek stałych PM |
-/0.14 | -/0.8 | -/0.05 | -/0.025 | 0.005 | 0.005 | 0.0045/- | 0.0045/- | 0.0045/- | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Liczba cząstek stałych PM |
-/- | -/- | -/- | -/- | -/6×1011 | 6×1012 6×1011 |
-/6×1011 | -/6×1011 | -/6×1011 |
Normy emisji spalin Euro - historia
Pierwsza norma Euro została wprowadzona w 1993 roku. Nie była ona jednak pierwszą regulacją w tym zakresie. Już wcześniej, bo w latach 80 wprowadzono pierwszą regulację R49, jednak dopiero normy Euro przyniosły oczekiwane rezultaty w branży produkcyjnej.
Norma Euro 1
Wprowadzona w 1992 roku norma objęła samochody osobowe oraz lekkie samochody ciężarowe do 3.5 tony. Norma o wiele wyższa niż obecnie zmusiła producentów do zastosowania katalizatorów spalin. Euro 1 mocno wpłynęła na zmniejszenie emisji, wymuszając ograniczenia na poziomie 98% w przypadku tlenków azotu, 95% dla węglowodorów, 98% dla tlenku węgla i 97% dla cząstek stałych.
Przykładowe samochody spełniające Euro 1
- Europejski Samochód roku 1993 Nissan Micra K11 Hatchback II (1993-2003)
- Fiat Cinquecento (1996)
- Opel Corsa B (1997)
- Mercedes Klasa S (1996)
- Polonez Caro
- Volvo V70
- Subaru Impreza 2.0 4x4 STI
Norma Euro 2
Euro 2 została wprowadzona w 1997 roku, głównie skupiła się na samochodach osobowych i lekkich ciężarowych oraz pierwszy raz na motocyklach. Norma Euro 2 skupiła się przede wszystkim na ograniczeniu emisji cząstek stałych. Zwiększono wymagania w stosunku do silników wysokoprężnych - zmniejszenie emisji o 65% względem Euro 1.
Norma Euro 3
Norma Euro 3 obowiązywała od 2001 roku. Objęła wszystkie samochody spalinowe i motocykle. Euro 3 wprowadziła natomiast różne limity dla silników benzynowych i wysokoprężnych silników diesla. Główne restrykcje dotyczyły tlenku węgla i zmniejszenie emisji dwukrotnie. Mniejsze ograniczenia dotyczyły tlenków azotów.
Norma Euro 4
Norma Euro 4 obowiązywała od 2006 roku. Zwolniła pojazdy z silnikiem iskrowym (benzynowe) ze standardów emisji cząstek stałych PM. Nadal kluczowe było zmniejszenie emisji tlenku węgla.
Norma Euro 5
Euro 5 weszła w życie w 2009 roku. Pięciokrotnie ograniczono emisję cząstek stałych dla silników diesla.
Norma Euro 6
Norma Euro 6 to aktualnie obowiązująca norma emisji, która weszła w życie w 2014 roku. Norma Euro 6 została uchwalona w 2006 roku i zaktualizowana w 2012 roku. Dopuszczalna wartość emisji tlenków azotu ma wynieść 400 mg/kWh, a więc o 80% mniej niż w normie Euro 5. Limity emisji cząstek stałych zostaną zmniejszone o 66% i mają wynosić 10 mg/kWh.
Norma dotycząca liczby cząstek stałych obowiązuje od 2013 r. z normą Euro 5b dla silników wysokoprężnych, a od 2015 r. z wartością Euro 6 dla silników benzynowych.
Norma Euro 6 przechodziła kolejne modyfikacje w 2018, 2019 (Euro 6c) oraz 2021 roku. Norma Euro 6d Temp (norma tymczasowa) dotyczyła przede wszystkim zmiany sposobu wykonywania testów.
Nowa Euro 6 - jakie samochody? Auta osobowe Euro 6 w ofercie Superauto.pl
Norma Euro VII
Szczegółowo na temat normy Euro VII, która ma wejść w życie już w 2025 roku pisaliśmy tu: https://www.superauto.pl/artykuly/norma-euro-vii-7-dobije-branze-motoryzacyjna
Nowa norma homologacyjna WLTP
W 2017 roku wprowadzono zmianę sposobu przeprowadzania testów z NEDC na WLTP. Komisji Europejskiej chodziło przede wszystkim o zwiększenie wiarygodności wyników wskazywanych przez producentów. Aby normy nie były jedynie ograniczeniami związanymi z testami laboratoryjnymi, a odpowiadały rzeczywistym wartościom podczas normalnego użytkowania pojazdu. Norma homologacyjna WLTP wprowadziła rygorystyczny etap pomiaru emisji spalin i zużycia paliwa (od czasu wzmożonej produkcji samochodów elektrycznych również szacowany zasięg). Poza testami na hamowni, samochody sprawdzane są na normalnej drodze. Ponadto przetestowano wszystkie konfiguracje silników i skrzyń. Nowa homologacja WLTP zwiększyła koszty producentów, co przełożyło się na pierwszy znaczący wzrost cen samochodów nowych.
