Cyfryzacja leasingu - zmiany w prawie gospodarczym 2025

Aktualizacja z dnia 22.05.2025

21 maja 2025 r. Sejm poddał kolejnemu czytaniu poprawki do Pakietu Deregulacyjnego, który zakłada wprowadzenie ponad 40 rozwiązań ułatwiających prowadzenie biznesów w wielu obszarach m.in. podatkowym uwzględniając skrócenie procesów formalnych, administracyjnym, biznesowym, kończąc na bankowości i fundusza w tym głównym punkcie czekającej nas zmiany - cyfryzacji procesów leasingowych.

 Większość przepisów wejdzie w życie po 14 dniach od ogłoszenia.

Aktualizacja z dnia 27.01.2025

Pakier deregulacyjny 2025 bez elektrocznycznego weksla

Pierwszy pakiet deregulacyjny przygotowany przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii został przekazany do Komitetu Stałego Rady Ministrów (KSRM). Pakiet wprowadza e-leasing. W obecnej wersji projektu zostały jednak wykreślone inne ważne zapisy dla branży leasingowej.

Prace nad projektem deregulacyjnym dotyczącym branży leasingowej, rozpoczęte już dawno, budzą niepokój sektora z uwagi na opóźnienia. Projekt wprowadza możliwość zawierania umów leasingu w formie dokumentowej (np. przez e-mail czy SMS), co jest wieloletnim postulatem branży, eliminując konieczność stosowania podpisu kwalifikowanego. Obecnie zawarcie umowy wymaga formy pisemnej lub podpisu kwalifikowanego/biometrycznego, co ogranicza dostępność.

Mimo kluczowego rozwiązania, obecna wersja projektu nie zawiera innych ważnych zmian, jak możliwość wystawiania elektronicznych weksli czy sprawdzania zdolności klientów do spłaty zobowiązań bez ich zgody – podobnie jak w bankach. Branża uważa, że deregulacja powinna usprawniać procesy, obniżać koszty i ułatwiać korzystanie z leasingu.

Projekt po przyjęciu przez Komitet Stały Rady Ministrów trafi do Rady Ministrów, a następnie do Parlamentu.

Aktualizacja wrzesień 2024 r:

I Pakiet deregulacyjny dla przedsiębiorców 2025

Minister rozwoju i technologii, Krzysztof Paszyk, poinformował na konferencji prasowej, że po wakacjach do Sejmu trafi pierwszy pakiet deregulacyjny dla przedsiębiorców. Celem tego projektu jest uproszczenie obowiązków nałożonych na przedsiębiorców oraz wprowadzenie korzystnych zmian w przepisach prawnych.

W projekcie ustawy przewidziano wprowadzenie zasady „one in, one out”, co oznacza, że nałożenie nowego obowiązku administracyjnego na przedsiębiorców będzie wiązało się z rezygnacją z innego, podobnego obciążenia. Ponadto, wszystkie nowe przepisy zwiększające obciążenia dla przedsiębiorców będą objęte przynajmniej 6-miesięcznym vacatio legis.

Wśród proponowanych zmian znalazły się m.in.:

1. Skrócenie czasu kontroli - Maksymalny czas kontroli mikroprzedsiębiorców zostanie skrócony z 12 do 6 dni. Przedsiębiorcy będą również otrzymywać przed wszczęciem kontroli listę wymaganych dokumentów.

2. Ograniczenie częstotliwości kontroli - Częstotliwość kontroli planowych będzie uzależniona od kategorii ryzyka naruszenia prawa. Przykładowo, firmy z wysokim ryzykiem będą kontrolowane raz na dwa lata, a z niskim ryzykiem – raz na pięć lat.

3. Usprawnienie postępowań administracyjnych - Projekt ustawy wprowadza możliwość wydawania tzw. decyzji hybrydowych, czyli doręczenia decyzji w formie papierowej z załącznikami w formie elektronicznej. Ponadto, organ I instancji będzie zobowiązany do zastosowania się do wytycznych organu odwoławczego.

4. Elektronizacja umów leasingowych - Zawieranie umów leasingowych będzie możliwe w formie dokumentowej, co usprawni proces zawierania tego rodzaju umów.

Minister Paszyk zapowiedział także rozpoczęcie we wrześniu ogólnopolskiej akcji konsultacyjnej z przedsiębiorcami, nazwanej „Polska przedsiębiorców”, której celem będzie wspólne tworzenie korzystnych zasad prowadzenia działalności gospodarczej. Prace nad ustawą mają rozpocząć się w parlamencie zaraz po zakończeniu wakacji sejmowych, z planowanym pierwszym posiedzeniem Sejmu w dniach 11-13 września.

W 2023 roku sektor leasingu w Polsce odnotował wzrost na poziomie 16,3%, finansując produktu o wartości 102,5 mld zł. W tym roku eksperci prognozują zbliżony wynik i wzrost wartości produktów finansowych do 119 mld zł. Czy klienci chętnie wybierają leasing? Tak, ale głównie z uwagi na bezkonkurencyjny poziom korzyści podatkowych, jakie daje przedsiębiorcom.

Na polskim rynku finansowym praktycznie każdy bank oferuje możliwość udzielenia finansowania w formie leasingu. Powstają nowe firmy finansowe niebędące bankami, które godnie rywalizują w tym zakresie, a przedsiębiorcy, planując zakup w firmie, automatycznie wybierają leasing jako jedyną i korzystniejszą dla siebie formę finansowania. Czego oczekują klienci leasingowi? Przede wszystkim optymalizacji procesu - digitalizacji formalności związanych z zawieraniem umów leasingowych i większej cyfryzacji w tym zakresie.

Z badania, które przeprowadził Związek Polskiego Leasingu wynika, że dla 65% respondentów proces ubiegania się o leasing jest prosty, dostępny i zrozumiały. Choć dla 60% przedsiębiorców, biorących udział w badaniu leasing jest godna zaufania formą finansowania i poleciliby ją jako najlepszą formę finansowania inwestycji, uważają, że jest jeszcze przestrzeń na poprawę jakości oferowanych produktów. Są to m.in. warunki cenowe, ubezpieczeniowe, a także cyfryzacja.

Proces leasingu a cyfryzacja

Ponad 21% ankietowanych uważa, że cyfryzacja procesu leasingu powinna nastąpić. Zaledwie 16% nie chce obsługi zdalnej umów leasingowych. Które czynności procesu leasingu według ankietowanych powinny ulec cyfryzacji?

• Płatności za raty i opłaty leasingowe 48,4%
• Aneksy i zmiany w umowie 48,1%
• Zmiany i symulacje w umowie 44,2%
• Wznowienie polisy, oferty ubezpieczeniowe 44,8%
• Obsługa szkody 36,2%
• Cesja 31,6%
• Zakończenie umowy 43,5%
• Propozycja kolejnego finansowania - nowej umowy 39,6%
• Informacje o ofertach i promocjach 30,1%
• Zmiana danych 31,7%

źródło: ZPL. Wyniki badania

Wyniki badań prezentują oczekiwania klientów, które są zgodne z tym, o co walczy od lat branża leasingowa. Bankowość elektroniczna funkcjonuje w Polsce od lat, mimo to, w przypadku finansowania od klientów wymagany jest nadal „mokry podpis”, a niewiele banków honoruje podpisy cyfrowe. To daje spore ograniczenia i wydłuża proces finansowania inwestycji.

Zmiany w tym zakresie zostały ujęte w projekcie ustawy deregulującej przepisy prawa gospodarczego, przygotowany przez Ministerstwo Rozwoju i technologii. 8 kwietnia 2024 roku projekt nowelizacji trafił do konsultacji publicznej i międzyresortowej, a ujęte w nim zmiany w większości będą miały zastosowanie od 1 stycznia 2025 roku.

Pakiet deregulacyjny

Zaproponowany przez ministerstwo pakiet deregulacyjny posiada 50 rozwiązań w obszarze 35 projektów, które zostały podzielone na 3 filary (łatwiejsze kroki w biznesie, prostsze zasady prowadzenia działalności gospodarczej, prawo gospodarcze przyjazne przedsiębiorcom.

Projekt ustawy stanowi pierwszy krok w realizacji zapowiedzi polskiego rządu dotyczącej konieczności przeprowadzenia deregulacji w zakresie prawa gospodarczego i administracyjnego, w tym w szczególności w kierunku poprawy środowiska prawnego i instytucjonalnego, w którym działają polskie firmy. Zidentyfikowano te obszary, w których można wprowadzić regulacje jeszcze skuteczniej broniące praw przedsiębiorców.

Celem projektowanej ustawy jest wprowadzenie uproszczeń odnoszących się do etapu rozpoczynania działalności przez przedsiębiorcę oraz rozwoju jego przedsiębiorstwa w kolejnych latach. Nowelizacja obejmie też przepisy dot. zasad stanowienia prawa gospodarczego i oceny jego funkcjonowania. W związku z tym, że przyczyną zidentyfikowanych problemów są konkretne przepisy prawne, które nakładają wymogi regulacyjne na obywateli i firmy, realizacja celu poprzez działania pozalegislacyjne w tym zakresie nie jest możliwa. Przeprowadzenie osobnej nowelizacji każdego z aktów prawnych, w których zidentyfikowano problemy, wydaje się działaniem nadmiarowym. Z uwagi na liczbę takowych oraz mając na względzie ekonomikę procesu legislacyjnego rekomendowanym rozwiązaniem jest ograniczenie wymogów regulacyjnych w drodze jednej ustawy o charakterze przekrojowym.

Celem planowanych w projekcie rozwiązań jest zmniejszenie liczby zbędnych i nadmiernych wymogów regulacyjnych, co wygeneruje oszczędności czasowe i kosztowe po stronie obywateli i przedsiębiorców. Rezultatem będą szybsze i sprawniejsze procedury administracyjne. Przewiduje się, że podjęte działania będą stanowić pozytywny impuls dla przedsiębiorców oraz obywateli, istotnie wpływając na poprawę warunków do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej.

Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji:

W projekcie przewidziane zostały przepisy zgrupowane w ramach komponentów:

• Ułatwienia przy podejmowaniu pierwszych kroków w biznesie;
• Prostsze zasady wykonywania działalności gospodarczej;
• Prawo gospodarcze przyjazne przedsiębiorcom.

W ramach ułatwień przy podejmowaniu pierwszych kroków w biznesie przewiduje się m.in. ułatwienia w prowadzeniu działalności nierejestrowej, mające na celu wyeliminowanie najistotniejszych wątpliwości praktycznych funkcjonowania tej instytucji.

W ramach wdrażania prostszych zasad wykonywania działalności gospodarczej przewiduje się m.in. uproszczenia procedur w obszarze „zielonej polityki”; bardziej przystępne reguły kontroli działalności gospodarczej, w tym skrócenie maksymalnego czasu kontroli mikroprzedsiębiorców; jak również zmiany nakierowane na poprawę relacji między administracją publiczną a przedsiębiorcami, w tym usprawniające pracę urzędów oraz postępowań administracyjnych.

Zakłada się też wprowadzenie w prawie dodatkowych bodźców zachęcających do zainicjowania procedury mediacyjnej lub koncyliacyjnej. Dodatkowo, przewiduje się ułatwienia w działalności rzemieślniczej; ułatwienia w obszarze prawa finansowego; oraz w zakresie zamówień publicznych.

Projekt będzie również przewidywał wprowadzenie do przepisów zasad w obszarze tworzenia prawa gospodarczego, które docelowo powinny pozwolić na zmniejszenie obciążeń administracyjnych wynikających z tworzonego prawa, jak również wzmacniające mechanizmy oceny funkcjonowania projektowanego aktu prawnego czy proces dokonywania przeglądów prawa gospodarczego.

Umowa leasingu bez podpisu kwalifikowanego

Forma zawierania umowy leasingu.

Obowiązujące przepisy zawierają wymóg zawarcia umowy leasingu w formie pisemnej ad solemnitatem. Skutkiem niezachowania formy pisemnej jest bezwzględna nieważność umowy leasingu. Leasing jest obok kredytu kluczowym instrumentem finansującym inwestycje polskich przedsiębiorców. Zastrzeżenie formy pisemnej pod rygorem nieważności przewidzianej dla umowy leasingu znacząco wydłuża i utrudnia proces zawierania umów lub wprowadzania do nich zmian.

Problemy związane z wymianą informacji w sektorze finansowym.

Informacja na temat wartości zobowiązań finansowych przedsiębiorców wynikających z umów leasingowych i faktoringowych znajduje się poza dostępem dla banków i innych instytucji finansowych oceniających zdolność kredytową klienta. Jednocześnie firmy leasingowe i faktoringowe nie mogą korzystać z danych zgromadzonych w instytucji, o której mowa w art. 105 ust. 4 – Prawo bankowe. koniec cytatu

Digitalizacja procesu leasingu - obsługa

Nie bez znaczenia w całym procesie jest również sama obsługa procesu i kontakt z doradcą czy leasingodawcą. Preferowaną formą kontaktu dla 70% ankietowanych pozostaje klasyczny kontakt telefoniczny i mailowy. Po drugiej strony znalazły się nowe, innowacyjne formy takie jak czat z doradcą czy rozmowa z Avatarem, choć są one coraz częściej wprowadzane na różne serwisy, być może w przyszłości zostaną bardziej docenione. W końcu to od Klientów zależeć będzie, w jaki sposób będą w przyszłości zawierane umowy, utrzymywany kontakt czy sama oferta.

Obsługa klientów leasingowych - preferencje dotyczące kontaktu

• Telefon/mail - 69,2%
• Portal klienta - 41,3%
• Bezpośredni kontakt z doradcą - 40,7%
• Samoobsługa wniosku - 22%
• Chat z doradcą - 8,9%
• infolinia - 7%
• Wideorozmowa - 5,9%
• Rozmowa z avatarem - 0,2%

źródło danych: ZPL

Cyfryzacja umów leasingowych szanse

Aktualny status projektu ustawy, na dzień 15.05.2024 roku, jest na etapie konsultacji i opiniowania. Sformułowane zostały wnioski dotyczące projektu, punkty, które wymagają poprawy i doprecyzowania. Następnie projekt trafi do Komitetów różnych oddziałów, finalnie do Rady Ministrów, która po akceptacji skieruje projekt ustawy do Sejmu bądź odrzuci projekt.

Choć na pełną cyfryzację procesu finansowania będziemy musieli jeszcze zaczekać, już teraz wielu klientów ma możliwość skorzystania z usług kilku banków honorujących m.in. podpis kwalifikowany w celu zwarcia umowy leasingowej. Aktualnie to jedyny legalny sposób zawarcia ważnej umowy finansowania. Jeśli klient posiada długoterminowy podpis kwalifikowany, może on zawrzeć umowę zdalnie.

Firmy honorujące podpis kwalifikowany

Podpis kwalifikowany jest formą podpisu elektronicznego, który w świetle prawa ma takie samo znaczenie jak podpis odręczny. Wśród firm finansowych i banków podpis kwalifikowany honoruje większość czołowych banków i firm finansowych w Polsce m.in. Credit Agricole, mBank, Pekao, PKO, Santander czy ING.

ESG a podpis kwalifikowany

Coraz więcej firm wykorzystuje możliwość zdalnego podpisu ważnych dla przedsiębiorstwa dokumentów za pomocą podpisu kwalifikowanego realizując w ten sposób strategie związane z ESG (Environmental. Social, Corporate Governance), czyli z zarządzanie uwzględniające środowisko, społeczną odpowiedzialność i ład korporacyjny. Neutralizacja wpływu prowadzonej działalności na otoczenie od lat ma duże znaczenie i coraz częściej traktowana jest jako przewaga konkurencyjna przez klientów.

Raport ESG jest obowiązkowym raportem, który od 2025 roku będzie spoczywał na dużych firmach i przedsiębiorstwach, notowanych na rynkach europejskich i zatrudniających co najmniej 500 osób, jeśli suma bilansowa przekracza 85 mln złotych lub roczny przychód przekroczy pułap 170 mln zł.

W raporcie od 2025 roku konieczne będzie uwzględnienie informacji za rok poprzedzający.

Warto pamiętać, że od 2026 roku raport ESG (za rok 2025) będzie dotyczył firm, które będą spełniały 2 z 3 warunków: firma zatrudnia co najmniej 250 pracowników, suma bilansowa przekracza 85 mln złotych, roczne przychody wynoszą co najmniej 170 mln złotych.

Przykładem działania na rzecz środowiska może być m.in. stosowanie podpisów kwalifikowanych do zawierania umów, które realizuje globalną strategię Paperless, minimalizując dzięki temu liczbę generowanych dokumentów i zużywanego papieru w firmie, kończąc na minimalizacji śladu węglowego spowodowanego przez transport.

Aktualizacja 28.08.2024

ESG w mikro i małych firmach: Kluczowe wnioski z raportu EFL i Credit Agricole Bank Polska

Raport „Diagnoza poziomu wiedzy i praktyk z obszaru ESG w mikro i małych firmach” przygotowany przez EFL i Credit Agricole Bank Polska pokazuje, że aż 68% mikro i małych przedsiębiorstw wdraża strategie zrównoważonego rozwoju. Strategie te mogą przyjmować formę osobnych dokumentów, być częścią innych strategii firmowych lub funkcjonować jako niepisane zasady. Największym motywatorem do wprowadzania takich działań są oczekiwania klientów (56%) oraz instytucji finansowych (51%).

Firmy najczęściej inwestują w działania proekologiczne, takie jak recykling (74%) oraz termomodernizację budynków (52%). Rzadziej decydują się na inwestycje w zielone technologie produkcyjne (32%) czy niskoemisyjny transport (39%). Monitoring zużycia zasobów również jest powszechny – 68% firm śledzi zużycie energii, a 64% kontroluje zużycie wody. Jednak tylko niewielka część przedsiębiorstw analizuje ślad węglowy własny (22%) oraz swoich dostawców (18%).

Choć małe firmy często nie są zobowiązane do raportowania działań ESG, aż 81% badanych przedsiębiorstw uważa, że troska o środowisko i klimat ma duże znaczenie. Dla 40% firm jest to nie tylko obowiązek, ale również szansa na rozwój biznesu, w tym budowanie zaufania klientów, wzrost motywacji pracowników i wzmocnienie pozycji marki.

Finansowanie działań proekologicznych odbywa się głównie za pomocą kredytów (40%) oraz leasingu (38%), które odgrywają kluczową rolę w realizacji zielonych inwestycji. Badanie przeprowadzono w listopadzie 2023 roku metodą CAWI na próbie 400 mikro i małych firm, angażując właścicieli, członków zarządów, dyrektorów finansowych i księgowych.