Autostrada A4 w ogniu - Stalexport chce budować, GDDiK studził zapał.
Stalexport chce rozbudować autostradę A4 tuż przed końcem swojej koncesji, a GDDKiA mówi: „Dziękujemy, nie skorzystamy”. Czy to ostatnia próba ratowania zysków, czy troska o kierowców? Państwo nie zamierza przedłużać umowy, a A4 w 2027 roku ma być w końcu… bezpłatna.
Autostrada A4 znów na językach. Stalexport proponuje rozbudowę, GDDKiA odpowiada stanowczo
W ostatnich dniach polski internet rozgrzała niespodziewana propozycja spółki Stalexport Autostrada Małopolska dotycząca rozbudowy autostrady A4 na odcinku Katowice–Kraków. Wydawać by się mogło, że firma – której koncesja wygasa w marcu 2027 roku – zaczyna grać o przedłużenie swojej obecności na tej trasie. Jednak Główna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) szybko rozwiała te nadzieje.
Stalexport chce budować trzeci pas
W wywiadzie dla Polskiej Agencji Prasowej prezes Stalexportu, Andrzej Kaczmarek, zadeklarował gotowość firmy do rozbudowy autostrady A4 w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego. Wskazał, że średnie dobowe natężenie ruchu na tym odcinku sięga już niemal 50 tysięcy pojazdów, co jego zdaniem wymaga pilnych działań. Stalexport proponuje dobudowanie trzeciego pasa, twierdząc, że jako prywatny podmiot może zrealizować inwestycję szybciej niż administracja państwowa – nawet o dwa lata wcześniej.
Kaczmarek zasugerował również, że po zniesieniu opłat za przejazd – co nastąpi po zakończeniu koncesji – ruch na trasie gwałtownie wzrośnie, a infrastruktura nie będzie na to przygotowana. Firma chce więc „wziąć sprawy w swoje ręce” i zapewnić płynność ruchu kierowcom, których – jak twierdzi – ma na uwadze.
źródło:
https://biznes.pap.pl/wiadomosci/firmy/stalexport-autostrady-chce-wydac-na-inwestycje-w-a4-blisko-540-mln-zl-do-marca
https://biznes.pap.pl/wiadomosci/firmy/stalexport-autostrady-planuje-w-2025-roku-przeznaczyc-na-inwestycje-692-mln-zl
GDDKiA - nie przedłużymy koncesji
Na reakcję GDDKiA nie trzeba było długo czekać. W oficjalnym komunikacie Dyrekcja poinformowała, że nie zamierza przedłużać koncesji z firmą Stalexport. Od marca 2027 roku odcinek Katowice–Kraków przejdzie w ręce Skarbu Państwa, a jego zarządcą zostanie GDDKiA.
„Doceniamy zaangażowanie i zapał do pracy obecnego koncesjonariusza, jednak rozbudowę oraz bieżące utrzymanie autostrady będą realizowały firmy wyłonione w otwartych przetargach” – czytamy w oświadczeniu. Stalexport będzie mógł w nich wziąć udział, ale tylko jako jeden z wielu potencjalnych wykonawców.
Co więcej, GDDKiA wytknęła Stalexportowi wieloletnie podwyżki opłat za przejazd, które – zdaniem Dyrekcji – ograniczały dostęp kierowców do tej trasy. Najnowsza podwyżka weszła w życie 1 kwietnia 2025 roku, co dodatkowo wzbudziło kontrowersje.
Co dalej z A4?
Autostrada A4, będąca jedną z najważniejszych tras komunikacyjnych w Polsce, wkrótce przejdzie pod zarząd państwowy. Po 30 latach koncesji, odcinek Katowice–Kraków będzie bezpłatny, co z pewnością ucieszy kierowców. Jednocześnie pojawiają się pytania o tempo i zakres planowanej rozbudowy – a także o to, kto ją finalnie zrealizuje.
Choć Stalexport próbował zagrać ostatnią kartą, proponując rozbudowę w trosce o kierowców, GDDKiA pozostaje nieugięta. Państwo przejmuje stery i nie planuje kolejnych prywatnych koncesji. Dla użytkowników drogi oznacza to jedno – koniec opłat i początek nowego etapu w historii tej ważnej trasy.
Autostrada A4 Katowice–Kraków – aktualności na kwiecień 2025
Odcinek Katowice – Kraków autostrady A4 od lat budzi kontrowersje jako najdroższy fragment drogi szybkiego ruchu w Polsce. Obecnie za przejazd niewiele ponad 60-kilometrowym odcinkiem kierowcy samochodów osobowych muszą zapłacić 32 zł, co daje ponad 50 groszy za kilometr. Od 1 kwietnia 2025 r. opłata wynosi 34 zł.
Cennik obowiązujący od 1 kwietnia 2025 r.
| Kategoria pojazdu | Opis | Opłata za jeden plac poboru | Opłata za cały odcinek |
| 1 (motocykle) | Motocykle | 8zł | 16zł |
| 1 (samochody osobowe) | Pojazdy o dwóch osiach | 17zł | 34zł |
| 2 i 3 | Pojazdy z kołami bliźniaczymi, z przyczepami lub o trzech osiach | 30zł | 60zł |
| 4 i 5 | Pojazdy o więcej niż trzech osiach lub przekraczające normy | 52zł | 104zł |
Opłaty są pobierane na każdym z dwóch placów poboru opłat: w Mysłowicach i Balicach, i stanowią połowę opłaty za przejazd całym odcinkiem A4 Katowice–Kraków.
Powody podwyżki
Koncesjonariusz, Stalexport Autostrada Małopolska, tłumaczy podwyżkę m.in. ciągnącym się remontem, który według planów pochłonie w ciągu dwóch lat ok. 540 mln zł. Wielu kierowców krytykuje ten stan rzeczy, podkreślając, że mimo wysokich opłat, komfort jazdy jest często utrudniony przez trwające prace drogowe.
Prace remontowe autostrada A4
Obecnie trwają prace modernizacyjne na autostradzie A4, które obejmują:
- Wymianę nawierzchni jezdni w kierunku Krakowa między węzłem Mysłowice a placem poboru w Mysłowicach (km 348–351)
- Wymianę nawierzchni jezdni w kierunku Katowic między węzłem Rudno a placem poboru opłat w Balicach (km 384–388)
- Remont wiaduktu w Chrzanowie między węzłem Balin a węzłem Chrzanów (km 370)
Zmiana zarządcy autostrady A4 w 2027 r.
Obecna umowa koncesyjna obowiązuje do marca 2027 r. Jak zapowiedział wiceminister infrastruktury Stanisław Bukowiec, rząd nie planuje jej przedłużać, ani szukać nowego prywatnego zarządcy. Po wygaśnięciu koncesji odcinek przejdzie w zarząd Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA).
Co się zmieni po 2027 r.?
Dla kierowców motocykli, samochodów osobowych i dostawczych (do 3,5 t) przejazd będzie bezpłatny, tak jak na pozostałych odcinkach A4 i na części A2 (Konin – Stryków). Dla pojazdów ciężarowych odcinek zostanie objęty systemem elektronicznego poboru opłat e-TOLL.
Aktualna sytuacja na autostradach w Polsce (stan na kwiecień 2025)
Bezpłatne odcinki dla pojazdów do 3,5 tony i motocykli
Od 1 lipca 2023 roku zniesiono opłaty dla pojazdów osobowych i motocykli na wybranych odcinkach autostrad zarządzanych przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA):
- A2 Konin – Stryków
- A4 Wrocław – Sośnica
Te odcinki pozostają bezpłatne również w 2025 roku.
Odcinki, które ponownie stały się płatne
Autostrada A1 (Gdańsk – Toruń)
Od 1 stycznia 2025 roku przywrócono opłaty dla pojazdów osobowych i motocykli na odcinku Rusocin – Nowa Wieś (152 km), zarządzanym przez koncesjonariusza AmberOne.
Poniższa treść artykułu została opublikwoana w kwietniu 2022 roku i była aktualizowana do grudnia 2024
Opłaty za autostrady. Zmiany dla stawek e-TOLL od 1 stycznia 2024
1 stycznia 2024 roku weszły w życie zmienione stawki opłaty elektronicznej na drogach objętych systemem e-TOLL. Na autostradach, ekspresówkach i innych odcinkach objętych obowiązkową płatnością elektroniczną stawki poszły w górę.
e-TOLL. Nowy taryfikator opłat dla pojazdów powyżej 3.5 tony
W przypadku pojazdów i zespołu pojazdów powyżej 3.5 tony, ale nie większej niż 12 ton za kilometr przejazdu autostrada lub drogą ekspresową użytkownicy zapłacą zgodnie z normą emisji spalin.
|
Kategoria pojazdu |
Stawka opłaty elektronicznej za przejazd 1 km drogi krajowej (w zł) 2024 |
Stawka opłaty elektronicznej za przejazd 1 km drogi krajowej (w zł) 2023 |
||||||
|
Norma emisji |
max. EURO 2 |
EURO 3 |
EURO 4 |
min. EURO 5 |
max. EURO 2 |
EURO 3 |
EURO 4 |
min. EURO 5 |
|
Pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 t i poniżej 12 t |
0,55 |
0,48 |
0,39 |
0,28 |
0,45 |
0,39 |
0,31 |
0,23 |
|
Pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej co najmniej 12 t |
0,73 |
0,63 |
0,51 |
0,38 |
0,57 |
0,51 |
0,41 |
0,29 |
|
Autobusy niezależnie od dopuszczalnej masy całkowitej |
0,55 |
0,48 |
0,39 |
0,28 |
0,45 |
0,39 |
0,31 |
0,23 |
W tabeli zaznaczono stawki opłat elektronicznych e-TOLL dla różnych klas pojazdów i poziomów emisji spalin EURO dla lat 2023 i 2024.
Aktualizacja 1.07.2023
Od 1 lipca 2023 zniesione zostały opłaty za autostrady na odcinkach autostrady A4 Sośnica-Wrocław oraz A2 Konin-Stryków. Dotychczas obowiązujące opłaty e-toll przestają obowiązywać. Planując swoją podróż tymi odcinkami autostrad, możemy podróżować bez konieczności zakupu biletu autostradowego, zgłaszania przejazdu w systemie autostradowym czy uruchamiania aplikacji e-toll lub Autopay. Zniesienie opłat za autostrady weszło w życie na podstawie konwencji wygłoszonej podczas konferencji PiS w połowie maja 2023 roku.
Autopay - nowa współpraca, nowe benefity dla elektryków
Wraz ze zniesieniem opłat za przejazd płatnymi odcinkami autostrad, Autopay oferuje kolejne rozwiązanie mające na celu usprawnienie transportu. Tym razem oferta dotyczy kierowców samochodów elektrycznych.
Od 5 lipca do końca sierpnia, kierowcy samochodów elektrycznych, którzy należą do EV Klub Polska mogą bez opłat poruszać się płatnymi odcinkami autostrad AmberOne A1 Gdańsk-Toruń oraz A4 Katowice-Kraków. Zwolnienie z opłat dotyczy maksymalnie pięciu przejazdów płatnymi odcinkami.
Auta elektryczne w ofercie Superauto.pl
W akcję zaangażowane są takie firmy jak: Autopay, EV Klub Polska, Shell Recharge oraz GreenWay Polska. Aby móc skorzystać z usługi darmowych przejazdów należy pobrać aplikację EV Klub Polska, wypełnić ankietę znajdującą się w zakładce "Benefity" i w ten sposób zgłosić swój udział w akcji "Autostrada do elektromobilności". Po wypełnieniu ankiety, w wiadomości e-mail otrzymamy potwierdzenie rejestracji i wygenerowany link do usługi Autopay z dodaną zniżką w zakładce Promocje (wcześniej należy pobrać aplikację Autopay i zarejestrować w niej swój samochód).
Po rejestracji w systemie i wypełnieniu ankiety, podczas przejazdu przez bramki objęte videotollingiem szlabany podniosą się automatycznie po sczytaniu numeru rejestracyjnego - w aplikacji EV Klub Polska dodaj zdjęcie dowodu z widocznym numerem rejestracyjnym samochodu elektrycznego.
Po rejestrcji przejazdu aplikacja Autopay dokonuje zwrotu środków pobranych piertownie za przejazd autostradą na kartę . Kwota przejazdu nie może być niższą niż 5 zł.
Udajesz się w podróż? Nawigacja pokierowała trasę przez płatne odcinki autostrady A4 lub A2? Zastanawiasz się, jak zapłacić za przejazd autostradą? Szczegółowy poradnik po systemie e-toll oraz Autopay - poznaj szczegóły.
Płatność za autostrady w Polsce
Niedawno obchodziliśmy 20 rocznicę działalności Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. W tym czasie, w Polsce powstało 1753.6 km autostrad, z czego 726 km to odcinki płatne.
Płatne odcinki autostrad w Polsce
465 km odcinków koncesyjnych
- A1 Gdańsk - Toruń
- A2 Świecko - Konin
- A4 Katowice - Kraków
261 km odcinków rządowych
- A2 Konin - Stryków
- A4 Gliwice - Wrócław
Jak zapłacić za przejazd autostradą w Polsce?:
Za przejazd płatnymi odcinkami autostrad zapłacimy na jeden z kilku przedstawionych poniżej sposobów:
- na bramkach, czyli w punktach poboru opłat
- na stacjach paliw (Zakup biletu lub e-biletu)
- przy użyciu aplikacji (Autopay, e-TOLL, e-TOLL PL BILET, SkyCash, mPay, AmberOne, Spark, Orlen Pay lub oficjalnych aplikacji bankowych, tj.:Alior Bank, PKO BP, Bank Pekao, ING Bank Śląski, Bank Pocztowy, Bank Millennium czy Santander Bank Polska,
- za pomocą urządzeń A4Go, OBU luz ZSL
Ile kosztuje przejazd za autostradę?
Ceny przejazdu płatnymi odcinkami autostrad różnią się miedzy sobą. Wysokość opłat zależy od podmiotu zarządzającego. Na odcinkach rządowych zapłacimy 0,10 gr za każdy przejechany kilometr. Za odcinki koncesyjne nawet 2,54 zł. Należy pamiętać, że w przypadku dróg koncesyjnych doliczone są również opłaty związane z utrzymaniem drogi, a nawet obsługą.
Tabela opłat za autostrady w Polsce 2022
| Autostrada | Koszt | Długość | Właściciel |
Metoda płatności |
| A1 Gdańsk - Toruń | 29,90 zł | 152 km | Gdańsk Transport Company | bramki, AmberOne, Autopay, SkyCash, aplikacje bankowe i karty flotowe |
| A2 Świecko - Konin | 93 zł | 252 km | Autostrada Wielkopolska | bramki |
| A2 Konin - Stryków | 9,90 zł | 99 km | GDDKiA | e-TOLL, e-TOLL PL BILET, Autopay, mPay, Orlen Pay, Spark, e-bilet autostradowy, bilet papierowy |
| A4 Katowice - Kraków | 24 / 18 zł | 61 km | Autostrada Małopolska | bramki, A4Go, Autopay, mPay, SkyCesh |
| A4 Wrocław - Gliwice | 16,20 zł | 162 km | GDDKiA | e-TOLL, e-TOLL PL BILET, Autopay, mPay, Orlen Pay, Spark, e-bilet autostradowy, bilet papierowy |
Nadal na wielu odcinkach zapłacimy gotówką przy bramkach poboru opłat. Jednak na autostradzie A4 Gliwice-Wrocław oraz A2 Konin-Stryków opłata za przejazd możliwa jest gotówką na stacjach paliw i wykupienie biletu papierowego z rejestracją przejazdu lub za pośrednictwem aplikacji mobilnej.
Metody płatności za przejazd autostradą
Większość aktualnych metod płatności za autostrady opiera się na geolokalizacji, czyli na pozycjonowaniu satelitarnym wykorzystującym nasze położenie pod GPS. Rejestracja przejazdów bazuje na tzw. geofencingu, czyli punktowym sprawdzaniu lokalizacji pojazdu według punktów wjazdu oraz zjazdu z odpłatnego odcinka. Alternatywą dla geolokalizacji jest videotolling, który sczytuje numery tablic rejestracyjnych (odcinki koncesjonowane A1 i A4).
W ramach geolokalizacji działają:
Aplikacja e-TOLL
Rządowa aplikacja, która umożliwia przejazd na państwowych odcinkach dróg A2 Konin Stryków oraz A4 Gliwice Wrocław. Dostępna jest do pobrania na smartfony z Androidem oraz iOS. Aby móc skorzystać z rejestracji przejazdu konieczne jest podpięcie karty płatniczej i wybór opcji sposobu opłaty za przejazd (przedpłata lub płatność odroczona).
Aplikacja e-TOLL wymaga doładowania konta kwotą 20 zł. Ponadto, z uwagi na sposób rejestracji przejazdu konieczne jest włączenie aplikacji przed wjazdem na odcinek płatny autostrady, oraz pozostawienie jej włączonej przez cały czas trwania podróży.
W przypadku e-TOLL konieczne jest wcześniejsze zarejestrowanie przejazdu z dokładnością do daty oraz godziny. Po pobraniu aplikacji e-TOLL konieczne jest założenie Internetowego Konta Klienta.
Aplikacja Autopay
Podobnie, jak w przypadku aplikacji rządowej e-TOLL, Autopay umożliwia opłacenie przejazdu przez autostrady A2 oraz A4.
Aplikacja dostępna jest do pobrania w Google Play, App Store oraz AppGalerry. Po pobraniu aplikacji, nie ma konieczności zakładania IKK ani zgłaszania numeru biznesowego klienta (jak w aplikacji e-TOLL). Rejestracja następuje za pomocą podania numeru telefonu, maila, podania danych osobowych w tym numery rejestracyjnego pojazdu oraz wyboru sposobu płatności.
W przypadku Autopay wystarczy podpiąć kartę pod aplikację. Należy wybrać odcinki płatnego przejazdu. Aplikacja powiadomi nas o możliwości anulowania przejazdu, a sama płatność za przejazd nastąpi automatycznie po zjeździe z płatnego odcinka. Możliwe jest dokonanie opłaty automatycznie za pomocą kart płatniczej, usługi Zapłać z play lub z rachunku bankowego.
Podobnie, jak w przypadku eTOLL, korzystanie z Autopay wymaga włączonej aplikacji podczas trwania przejazdu.
Urządzenie pokładowe OBU / ZSL
Analogicznie do aplikacji działają urządzenia OBU (On Board Unit) oraz ZSL (zewnętrzny system lokalizacyjny), które w sposób elektroniczny naliczają opłaty za przejazd odcinkiem A2 oraz A4. Urządzenia przesyłają informacje do systemu e-TOLL. Urządzenia wymagają kalibracji i są dostępne w sieci dystrybucji Ministerstwa Finansów. Urządzenia rzadko stosowane są przez osoby prywatne, które chętniej korzystają z aplikacji. Z urządzeń chętniej korzystają firmy, zwłaszcza oferujące usługi transportowe. ZSL jest urządzeniem montowanym na stałe w pojeździe i stanowi integralną część komputera pokładowego CAN i tachografu. OBD jest urządzeniem zewnętrznym zasilanym ze złącza zapalniczki.
Podobnie jak w przypadku systemu e-TOLL, korzystanie z urządzeń wymaga rejestracji konta IKK.
Drugim rozwiązaniem, umożliwiającym prawny przejazd odcinkami płatnymi jest videotolling, opierający się na wideo lub zdjęciu tablic rejestracyjnych podczas wjazdu oraz zjazdu z płatnego odcinka autostrady koncesjonowanej (A1, A4).
Za przejazd odcinkami autostrady koncesjonowanej zapłacimy za pomocą Autopay oraz mPay.
Aplikacja mPay
mPay umożliwia opłatę za przejazd płatnymi odcinkami autostrad A1, A2 oraz A4 (zarówno docinkami rządowymi, jak i koncesyjnymi. Aplikacja dostępna jest dla systemów Android Auto oraz iOS.
Opłata za przejazd - aplikacja mPAY
Po zalogowaniu do aplikacji wybieramy zakładkę Autostrady e-TOLL, gdzie wskazujemy numer rejestracyjny pojazdu, jego kategorię oraz odcinki przejazdu (wjazd oraz wyjazd). Możliwe jest podpięcie karty płatniczej i dokonanie automatycznej płatności lub dokonanie przedpłaty na mRachunek. Na realizację przejazdu mamy 48h.
Inne metody płatności za autostrady
Poza geolokalizacją oraz videotollingiem, za przejazd autostradą możemy zapłacić standardowo, na bramkach autostrad koncesyjnych (odcinek autostrady A4 Katowice-Kraków, A1 Gdańsk Toruń oraz A2 Świecko - Konin.
Gdzie kupić bilet autostradowy?
W przypadku autostrad rządowych alternatywą dla aplikacji jest zakup biletu papierowego e-TOLL na jeden z 230 stacji Orlen lub innych, zlokalizowanych niedaleko płatnych odcinków.
A4Go
To urządzenie zewnętrzne montowane w pojeździe, które funkcjonuje na bazie mikrofali. Umożliwia przejazd przez bramki na autostradzie A4 bez konieczności postoju i oczekiwania na wydanie biletu. Opłata pobierana jest automatycznie z podpiętej karty, lub za pośrednictwem wykupionych wcześniej impulsów.
Mandaty za brak biletu autostradowego
Za brak opłaty za przejazd płatnymi odcinkami autostrad rządowych grozi mandat w wysokości 500 zł. Mandat otrzyma kierujący pojazdem bez ważnego biletu autostradowego oraz ten, który w trakcie trwania podróży wyłączył aplikację - powodów może być wiele, brak sygnału, rozładowany telefon.
Wykorzystując aplikację mobilną mamy możliwość opłaty za przejazd po fakcie. Warto o tym pamiętać.
Nowelizacja ustawy i zniesienie opłat za przejazd autostradami 2023 - wybory PiS
Zniesienie opłat za autostrady - zapowiedź Jarosława Kaczyńskiego na konwencji PiS
W niedzielę podczas konwencji partyjnej (13-14 maja 2023) prezes PiS, Jarosław Kaczyński, ogłosił, że opłaty za autostrady zostaną zniesione. Wtorkowa zapowiedź projektu nowelizacji w tej sprawie została wprowadzona do wykazu prac rządu, a w środę rząd zaakceptował projekt zmian w prawie. Premier również zapowiedział negocjacje z koncesjonariuszami prywatnych autostrad w celu ustalenia zasad zmiany obecnych umów.
Rząd przyjmuje projekt ustawy o zniesieniu opłat za autostrady
Minister infrastruktury, Andrzej Adamczyk, poinformował w środę, że rząd zaakceptował projekt ustawy o zniesieniu opłat za autostrady zarządzane przez GDDKiA. Projekt ten dotyczy zmiany przepisów dotyczących płatnych autostrad i Krajowego Funduszu Drogowego, który został opublikowany we wtorek w wykazie prac legislacyjnych i programowych rządu. Przygotowanie projektu było zadaniem resortu infrastruktury.
Minister infrastruktury informuje o planach negocjacji z koncesjonariuszami prywatnych autostrad.
Minister Adamczyk powiedział: "Mam nadzieję, że opłaty za autostrady zarządzane przez GDDKiA zostaną zniesione od 1 lipca". Premier Mateusz Morawiecki dodał: "Budujemy autostrady, aby służyły ludziom, a nie były narzędziem do generowania zysków dla niektórych. Opłaty za autostrady stanowią barierę dla mobilności, a większy dostęp do autostrad przyczyni się do poprawy sytuacji finansowej Polaków".
Obecnie płatne odcinki autostrad w Polsce.
Obecnie pięć odcinków autostrad jest płatnych, z czego trzy są zarządzane przez prywatnych koncesjonariuszy. Na stronie GDDKiA podano, że płatne są następujące odcinki: A1 Rusocin - Nowa Wieś (AmberOne - GTC), A2 Świecko - Konin z wyłączeniem odcinka między węzłami Poznań Zachód i Poznań Wschód (Autostrada Wielkopolska S.A. i Autostrada Wielkopolska II S.A.), A4 Katowice - Kraków (Stalexport Autostrada Małopolska SA). Płatne są również odcinki państwowe zarządzane przez GDDKiA: A2 Konin - Stryków oraz A4 Wrocław (węzeł Bielany Wrocławskie) - Sośnica (węzeł Sośnica).
Minister Adamczyk powiedział w środę: "Na zniesienie płatności za koncesjonowane odcinki autostrad, dajemy sobie rok". Rozpoczną się również rozmowy z prywatnymi koncesjonariuszami autostrad w Polsce, w których rząd zamierza osiągnąć skuteczne wyniki.
Zgodnie z projektem, celem jest zaprzestanie pobierania opłat za przejazd autostradą od pojazdów.
Nic nie dzieje się za darmo!
Likwidacja opłat za autostrady jedynie pozornie będzie oznaczała ukłon w stronę kierowców. W praktyce ograniczenie wpływów do Krajowego Funduszu drogowego będzie musiało być zrekompensowane. Zapłacą wszyscy - również ci, którzy nie korzystają z autostrad.
Jakie możliwości rekompensaty ma rząd?
Utrata wpływów z opłat do Krajowego Funduszu Drogowego (KFD) spowoduje konieczność ich zrekompensowania przez rząd. Jeśli zdecyduje się na podwyższenie opłaty paliwowej, może to skutkować wzrostem cen benzyny.
Likwidacja opłat autostradowych wiąże się z istotnym obciążeniem dla budżetu, ponieważ koszty utrzymania dróg rosną wraz z ich wiekiem. W rezultacie możliwe jest podniesienie cen paliw na stacjach. Plan PiS oznacza również utratę potencjalnych dochodów z wprowadzenia opłat na autostradach, które obecnie są bezpłatne, a gdzie wprowadzenie systemu opłat było planowane. Taka decyzja może negatywnie wpłynąć na rozwój przewozów kolejowych i faworyzować transport samochodowy. Według niektórych ekspertów, promowanie samochodów jest sprzeczne z priorytetami Unii Europejskiej, która dąży do zrównoważonej polityki transportowej. W celu zwalczania wykluczenia transportowego na prowincji, konieczne jest rozwijanie transportu publicznego, a nie likwidacja opłat za korzystanie z najlepszych dróg, które łączą największe i najbogatsze metropolie.
Na co przeznaczane są środki z opłat za autostrady?
Opłata za przejazd ausostradą trafią do budżetu Krajowego Funduszu Drogowego. Budżet zgromadzony w (KFD) przeznaczany jest na finansowanie różnych inwestycji i działań związanych z infrastrukturą drogową w Polsce. Obejmuje to budowę, modernizację i utrzymanie dróg krajowych, w tym autostrad i dróg ekspresowych. Środki z KFD są wykorzystywane na realizację projektów drogowych, takich jak rozbudowa istniejących tras, budowa nowych odcinków dróg, remonty, naprawy i modernizacje infrastruktury drogowej. Ponadto, budżet KFD może być przeznaczany na rozwój systemów zarządzania ruchem, poprawę bezpieczeństwa drogowego, inwestycje w infrastrukturę mostową oraz na inne działania związane z rozbudową i utrzymaniem sieci drogowej w Polsce. Celem budżetu KFD jest zapewnienie odpowiedniej jakości dróg i infrastruktury drogowej dla mieszkańców i użytkowników polskich dróg.
Główne źródła finansowania KFD:
- 80 proc. wpływów z opłaty paliwowej, przekazywanych na rachunek KFD, zgodnie z zasadami podziału wpływów z opłaty paliwowej pomiędzy KFD i Fundusz Kolejowy;
- wpływy przekazywane przez Szefa KAS z tytułu pobranych opłat za przejazd po autostradach i drogach krajowych oraz opłat dodatkowych za niewniesienie opłaty za przejazd autostradą;
- wpływy przekazywane przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z tytułu: odpłatnego udostępniania nieruchomości nabytych na cele budowy dróg, zatrzymania wadium wraz z odsetkami, zatrzymania wraz z odsetkami zabezpieczenia należytego wykonania umowy, kar umownych, opłat i kar określonych w ustawie o drogach publicznych i w ustawie Prawo o ruchu drogowym oraz opłat określonych w ustawie o transporcie drogowym;
- wpływy z grzywien nałożonych przez Inspekcję Transportu Drogowego za naruszenia przepisów ruchu drogowego ujawnione za pomocą urządzeń rejestrujących, tzw. fotoradarów;
- wpływy z grzywien za naruszenie obowiązku uiszczenia opłaty za przejazd autostradą lub za zakrycie lub ograniczenie czytelności tablic rejestracyjnych bądź za umieszczenie ich w miejscach innych niż do tego przeznaczone;
- płatności dokonywane przez spółki, zgodnie z warunkami umowy o budowę i eksploatację albo wyłącznie eksploatację autostrady, w tym opłaty za przejazd autostradą pobierane przez spółkę, jeżeli wyżej wymieniona umowa tak stanowi;
- opłaty za przejazd autostradą pobierane przez drogową spółkę specjalnego przeznaczenia (dotychczas nie wystąpiły);
- środki z kredytów lub pożyczek zaciągniętych na rzecz KFD przez BGK;
- wpływy z obligacji emitowanych na rzecz KFD przez BGK;
- odsetki z tytułu oprocentowania środków KFD oraz dochody z lokowania okresowo wolnych środków KFD w bankach;
- środki pochodzące ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi (w tym refundacje z funduszy UE);
- dotacje z budżetu państwa;
- pożyczki z budżetu państwa (dotychczas nie wystąpiły);
- darowizny i zapisy (dotychczas nie wystąpiły);
- wpływy z innych środków publicznych (dotychczas nie wystąpiły);
- wpływy z innych tytułów;
- środki własne BGK, w przypadku niedoboru środków KFD niezbędnych do terminowej obsługi zadań związanych z: finansowaniem budowy i przebudowy dróg krajowych realizowanych przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, finansowaniem przedsięwzięć drogowych powierzonych drogowej spółce specjalnego przeznaczenia, pokryciem kosztów emisji i wykupu obligacji, spłatą kredytów i pożyczek wraz z odsetkami i innymi kosztami ich obsługi.
Wydatkowanie środków Funduszu
Podstawę gospodarowania środkami KFD stanowią roczne plany finansowe Funduszu przygotowywane przez BGK. Plany finansowe są uzgadniane z ministrem właściwym ds. transportu i ministrem właściwym ds. finansów publicznych (w zakresie finansowym) oraz opiniowane przez ministra właściwego ds. rozwoju regionalnego (w zakresie środków przeznaczonych na realizację inwestycji finansowych z programów współfinansowanych z funduszy Unii Europejskiej).
Wypłaty ze środków Funduszu realizujemy na podstawie wniosków złożonych przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, Krajową Administrację Skarbową oraz Centrum Informatyki Resortu Finansów. Wnioski składane są przez portal komunikacyjny BGK ZLECENIA.
W przypadku wypłat na rzecz drogowych spółek specjalnego przeznaczenia oraz kosztów usług doradczych świadczonych na rzecz ministra właściwego do spraw transportu, (niezbędnych do prawidłowego wykonywania przez niego ustawowych zadań związanych z funkcjonowaniem oraz rozwojem infrastruktury dróg publicznych), wypłat ze środków KFD dokonujemy na wniosek tego ministra.
Rola BGK
BGK pełni rolę podmiotu prowadzącego Fundusz, co oznacza, że:
- występujemy w imieniu Funduszu, który nie posiada osobowości prawnej, w stosunkach zewnętrznych (w tym w procesie pozyskiwania na rzecz Funduszu finansowania z krajowych i zagranicznych rynków finansowych oraz w procesie pozyskiwania gwarancji Skarbu Państwa dla zobowiązań zaciąganych na rzecz Funduszu),
- administrujemy rachunkami bankowymi Funduszu,
- obsługujemy wpływy Funduszu oraz wypłaty realizowane ze środków Funduszu (w tym weryfikujemy formalno-merytorycznie wnioski o wypłatę ze środków Funduszu),
- obsługujemy zadłużenie zaciągnięte na rzecz Funduszu (w tym realizujemy czynności związane z uruchamianiem środków i spłatą zadłużenia),
- przygotowujemy i aktualizujemy roczny plan finansowy Funduszu,
- przygotowujemy okresowe sprawozdania z realizacji planu finansowego Funduszu,
- przygotowujemy okresowe sprawozdania zgodnie z zawartymi umowami kredytowymi, emisyjnymi i gwarancyjnymi oraz na podstawie powszechnie obowiązujących przepisów prawa,
- gospodarujemy środkami Funduszu, w tym utrzymujemy jego płynność finansową oraz lokujemy okresowo wolne środki Funduszu,
- udzielamy przejściowego finansowania ze środków własnych w przypadku niedoboru środków na rachunku Funduszu.
źródło: https://www.bgk.pl/instytucje-publiczne/infrastruktura/krajowy-fundusz-drogowy/#c5974
