Jak przewozić dziecko w samochodzie?

Jak bezpiecznie przewozić dziecko w samochodzie - co mówią przepisy?

Przewożenie dziecka samochodem to duża odpowiedzialność dla rodziców i opiekunów, a zwłaszcza dla kierowcy. Oprócz poznania aktualnie obowiązujących przepisów, należy kierować się także zdrowym rozsądkiem i dobrem najmłodszych pasażerów. Podstawą jest posiadanie odpowiednio dobranego fotelika samochodowego i zamontowanie go we właściwym miejscu. Po nowelizacji Ustawy Prawo o ruchu drogowym zniesiono granicę wieku dziecka (12 lat), zwalniającą jego rodziców lub opiekunów z obowiązku przewożenia go w samochodzie w foteliku lub innym urządzeniu podtrzymującym. W świetle obowiązujących przepisów, dzieci o wzroście poniżej 150 cm muszą korzystać z fotelika, nawet do osiągnięcia pełnoletności (z nielicznymi wyjątkami). Natomiast dzieci do 3 lat bezwzględnie muszą jeździć tylko w foteliku. Maluchy w tym wieku mogą być przewożone także na przednim siedzeniu tyłem do kierunku jazdy, ale tylko wtedy, gdy przdnia poduszka powietrzna w tym miejscu jest wyłączona.

- W pojeździe kategorii M1, N1, N2 i N3, o których mowa w załączniku nr 2 do Ustawy, wyposażonym w pasy bezpieczeństwa lub urządzenia przytrzymujące dla dzieci, dziecko mające mniej niż 150 cm wzrostu jest przewożone, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w ust. 3b, w foteliku bezpieczeństwa dla dziecka lub innym urządzeniu przytrzymującym dla dzieci – wynika z Ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 1260), art. 39, pkt. 3. 

Kiedy dziecko nie musi być przewożone w foteliku?

Istnieją jednak nieliczne sytuacje, w których dziecko wyjątkowo może być przewożone samochodem bez fotelika. Pierwsza z nich to taka, gdy nasza pociecha ma więcej niż 135 cm i mniej niż 150 cm wzrostu, ale dość duża masa ciała uniemożliwia jej wygodne siedzenie w foteliku lub podstawce. Wtedy dziecko może z nami jechać, siedząc bezpośrednio na tylnej kanapie i koniecznie musi mieć zapięte pasy bezpieczeństwa. Drugim przypadkiem są przeciwwskazania zdrowotne określone przez lekarza, wedle których dziecko nie powinno być przewożone w foteliku. Takie zaświadczenie dobrze jest mieć zawsze przy sobie. Trzecia sytuacja jest nieco kontrowersyjna, jednak całkowicie dopuszczalna w świetle przepisów. Wyobraźmy sobie, że przewozimy trójkę dzieci, a kanapa w naszym samochodzie jest na tyle krótka, że nie mieszczą się na niej trzy foteliki lub podstawki. Wtedy warunkowo prawo zezwala na to, aby jedno z dzieci – które ma oczywiście ukończone 3 lata – siedziało z tyłu między dwoma fotelikami. Wystarczy, że będzie przypięte pasami bezpieczeństwa.

Jaki fotelik dziecięcy wybrać?

Foteliki dziecięcy dobieramy w zależności od wagi dziecka:

• Waga 0–13 kg: foteliki te są przeznaczone dla noworodków i około rocznych niemowlaków. Mają one też tak zwaną funkcję nosidełek, które możemy jednym ruchem wyjąć z samochodu i przenosić, a nawet zamocować do ramy wózka. Co ważne, montujemy je wyłącznie tyłem do kierunku jazdy. I jeszcze jedno, foteliki dla najmniejszych dzieci przez kilka kolejnych miesięcy rosną wraz z nimi. Dzieje się tak dzięki wyjmowanym elementom podtrzymującym główkę i boczki dziecka.
• Waga 0–18: foteliki tego typu mają w zasadzie bardzo zbliżone parametry do opisywanych powyżej. Podobnie są przeznaczone dla najmłodszych dzieci, jednak w wieku od 6 miesięcy. Wiąże się to z tym, że mają pozycję mniej leżącą, co z kolei daje nam gwarancję, że posłużą naszym dzieciom znacznie dłużej – przy dobrych wiatrach nawet do 4. roku życia. Montujemy je także tyłem do kierunku jazdy.
• Waga 9–25 kg: są to tak zwane "drugie" foteliki, w których przewozimy dzieci kilkuletnie przodem do kierunku jazdy. Nasze pociechy siedzą w nich w pozycji wyprostowanej, mają też specjalne osłony boczne na głowę. Foteliki te wyposażone są w pięciopunktowe wewnętrzne pasy dodatkowe.
• Waga 15–36 kg: foteliki z tej kategorii są przeznaczone dla starszych dzieci w wieku do około 12 lat, które wozimy do przedszkola i pierwszych klas podstawówki. Nie są już wyposażone w pasy wewnętrzne, przypinamy je za pomocą pasów samochodowych. Foteliki takie najczęściej mają regulowaną wysokość zagłówka, co ułatwia podparcie głowy, gdy dziecko rośnie.

Warto wiedzieć też, że obecnie nie zaleca się przewożenia starszych dzieci na specjalnych podwyższeniach, które nie zabezpieczają tułowia dziecka i nie zapewniają odpowiedniego przebiegu pasów bezpieczeństwa. Dostosowując fotelik do dziecka musimy wziąć pod uwagę nie tylko wagę maluszka, ale także sprawdzić, czy odpowiednio chroniona jest jego głowa. Foteliki dziecięce to koszt zwykle kilkuset złotych, zaś podstawki około 150 zł.

Co grozi za przewożenie dziecka bez fotelika?

Za przewożenie dziecka bez fotelika lub niezgodnie z przepisami, grozi mandat w wysokości 300 zł. To jednak nie wszystko! 17 września 2022 r. weszły w życie przepisy rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ewidencji kierujących pojazdami naruszających przepisy ruchu drogowego. Wprowadziły one do katalogu wykroczeń maksymalną karę 15 punktów, m.in. za przewożenie więcej niż dwojga dzieci w pojeździe w sposób niezgodny z przepisami (dwoje dzieci - 10 punktów a jedno – 5 punktów).

Jak prawidłowo zamontować fotelik dziecięcy?

Za każdym razem, gdy montujemy fotelik w aucie, musimy sprawdzić, czy pasy mocujące nie są skręcone, zbyt luźne lub nieprecyzyjnie zapięte. Sprawdzamy także zapięcie pasów wewnętrznych w fotelikach dla młodszych dzieci. W tym przypadku panuje zasada: "im ciaśniej zapięte pasy, tym bezpieczniej". Oczywiście nie za mocno, ale zlikwidujmy wszelkie "luzy" (to ważne szczególnie zimną porą roku, gdy grubo ubranego malucha trudno zapiąć).