Derogacja VAT 2022 - koniec odliczenia 50% VAT?

Częściowe odliczenie VAT od pojazdów a koszty w firmie

Prowadzenie działalności gospodarczej bez samochodu nie jest niemożliwe, że na pewno mocno utrudnione w wielu przypadkach. Sam dojazd do klienta czy zatowarowanie sklepu w przypadku sprzedaży stacjonarnej wymaga transportu. Nie inaczej jest w przypadku osób prywatnych, dla których samochód jest konieczny do m.in. dojazdu do pracy czy podwiezieniu dzieci do szkoły. Wśród wielu przedsiębiorców, zwłaszcza tych, którzy prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą często zdarza się, że do wykonania obowiązków służbowych czy tych związanych z prowadzoną działalności, a wykorzystywany jest samochód prywatny.

Przedsiębiorcy posiadają możliwość częściowego odliczenia VAT od samochodów osobowych wykorzystywanych w działalności, w tym. m.in wydatków poniesionych na paliwo. Jak prawidłowo rozliczyć częściowe odliczenie VAT?

Odliczenie VAT od paliwa

Według aktualnie obowiązujących przepisów przedsiębiorca może odliczyć część VAT m.in. od zakupu paliwa do pojazdów wykorzystywanych w trybie mieszanych (do celów służbowych i prywatnych). Odliczeniu podlega 50% podatku VAT od wszystkich wydatków związanych z eksploatacją pojazdu.

100% VAT możliwe jest do odliczenia wyłącznie w przypadku pojazdów, które zostały wyłączone z możliwości użytku prywatnego i jest prowadzona w związku z nimi kilometrówka, został ustalony regulamin użytkowania pojazdu oraz w chwili nabycia został on zgłoszony w urzędzie skarbowym na druku VAT-26.

Prywatny samochód w działalności a koszty podatkowe

Do końca 208 roku każdy przedsiębiorca, który wykorzystywał samochód prywatnych w celach służbowych, miał obowiązek ewidencji kilometrów dla celów PIT. Od 1 stycznia 2019 roku na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy PIT wydatki związane z eksploatacją (paliwo, przeglądy, ubezpieczenie czy części samochodowe) pojazdu prywatnego zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów w wysokości 20% poniesionych wydatków niezależnie od sposobu użytkowania pojazdu w firmie.

Samochód firmowy a odliczenie kosztów

Inaczej sytuacja wygląda w przypadku samochodów firmowych, które wykorzystywane są również prywatnie. Pojazdy firmowe wprowadzone do środków trwałych firmy na podstawie umowy leasingu, najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze podlegają odliczeniu kosztów w zależności od sposobu użytkowania:

• 75% odliczenia kosztów w przypadku pojazdów firmowych użytkowanych również prywatnie,
• 100% odliczenia kosztów w przypadku samochodów użytkowanych wyłącznie służbowo.

Częściowe odliczenie VAT od pojazdów

Częściowe odliczenie VAT stosuje wielu przedsiębiorców. Z góry dopuszczają możliwość wykorzystania pojazdu również prywatnie, choć nie oznacza to, że tak w rzeczywistości jest. Dzięki temu nie muszą być spełnione żadne dodatkowe formalności - brak konieczności ewidencja przebiegu, czy zgłoszenie w urzędzie skarbowym pojazdu.

Częściowe odliczenie podatku VAT wynosi 50%. Pozostałą nierozliczoną część podatku można uwzględnić w kosztach uzyskania przychodu i rozliczyć na zasadach podanych powyżej 75% lub 20%.

Rada Unii Europejskiej zaakceptowała wniosek Polski i Włoch w związku z przedłużeniem derogacji VAT. Upoważnienie zostało wydłużone do 31 grudnia 2025 roku.

Trzyletnie upoważnienie Polski do możliwości odliczenia 50% VAT od użytkowania służbowych samochodów jako prywatnych dobiegnie końca pod koniec 2022 roku. Według Biura Komunikacji i promocji ministerstwa Finansów najpewniej zostanie ono przedłużone.

3 listopada KE przedstawiła wniosek legislacyjny dotyczący decyzji wykonawczej Rady zmieniającej decyzję wykonawczą w ramach 2013/805/UE upoważniającą Polskę do stosowania środków stanowiących odstępstwo od art. 26 ust. 1 lit. a) i art. 168 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (COM (2022)569). Projekt decyzji przewiduje przedłużenie o kolejne 3 lata (tj. do 31 grudnia 2025 r.) tzw. derogacji samochodowej.

Temat derogacji był już umawiany w branżowej prasie na początku roku. W lutym 2022 resort finansów skierował wiosek o przedłużenie derogacji VAT od 1 stycznia 2023 do 31 grudnia 2025 roku. Podczas ostatniego spotkania Komisji wniosek Polski oraz Włoch został nieoficjalnie zatwierdzony i skierowany pod głosowany w Radzie. To ona ma decydujący głos w tej sprawie. Z nieoficjalnych informacji wynika, że wniosek zostanie poddany pod głosowanie podczas sesji Rady do Spraw Gospodarki i Finansów 6 grudnia br. Wniosek o wydłużenie derogacji VATowskiej oraz stosowanie odstępstwa od unijnej dyrektywy VAT dotyczy możliwości odliczenia 50% kosztów związanych z zakupem oraz eksploatacja pojazdów firmowych do celów prywatnych.

Warto zaznaczyć, że Polska korzysta z formy ustępstwa od dyrektywy 2006/112/WE od 1 kwietnia 2014 roku.